My screw ups of the day

It is only when you actually do things that you can fail. In fact, as you do, you will inevitably make mistakes; that's life. Today I had a couple of those, not really awful mess ups, but important enough to stick in my mind for the whole day.

Both were with what most people would label as "bad students", which is no surprise, as most teacher's screw ups happen with that kind of students. I like to think of them as the "gourmets of education", following the ideas that authors such as Daniel Pennac have stated over school failure. Some students are the "wild boars of education", omnivores who will succeed at learning, almost regardless of the circumstances. Others are much more exquisite in their taste when it comes to the what, how and when of education, and those are the ones who pose a challenge to the teacher. I like that sort of students, because they force you to try your best, and they always teach you new things.

My first screw up of the day was with one of the second grade students, a 7-year-old. He teared the drawing of one of his groupmates, so I asked him to get some sellotape and fix it. He has a hard time when it comes to making up for having messed up, but during these weeks he has come to respect me and he does obey if I ask something like that of him. First, he took a piece of sellotape way too long and stuck it carelessly, which didn't fix the whole tear, so I asked him to get a smaller piece and stick it carefully. Maybe I should have stopped after that first try and call it even, but I feel that doing that would have sent him the wrong message ("that's all I can expect from you, after all"). After fixing his group mate's paper and me thanking him for that, he turned to his own drawing and started cutting it up with the scissors, ruining it on purpose. I told him not to do that, but he continued. I didn't stop him. After cutting the drawing into small pieces, he coloured it carelessly with crayons, while he had been using felt tip pens to colour neatly before the incident. Shortly after that, it was time to tidy up and finish the lesson; I asked him if he was going to store the drawing in his plastic sleeve, he said no, and he put it in the bin.

The incident lingered in my mind for the rest of the day. As I was coming back from work I thought about why I had let him ruin his work on purpose, and what I could have done instead. On the one hand, I didn't stop him because I was aware that I was saying no too many times, and he needed a break. Then, I also had doubts: should I allow him to do as he pleased with his work, since it was his, after all? Should I allow him to experience the consequences of his act and learn from it? You have to weigh all those things in seconds and give a coherent response to a child, and it's not that easy. So, at the time, I decided to let him do as he pleased. But a small voice has been bugging me all day, saying that he was taking it out on himself, and that I sent him the wrong message: "you must respect your classmates and their work, but you don't need to respect yourself". For a kid who is already labelled in school that is a very wrong message, and that alone should have been enough of a reason for me to prevent him from ruining his work. Instead, I should have sent him to the paper bin and asked him to cut into small pieces a bunch of scrap papers from there. That way, he could have calmed himself down without harming himself.

The second screw up has been in the afternoon, with a 5-year-old. This is a more difficult one, because so far I haven't come up with any ideas yet. A boy has lost his temper and thrown the colouring pencils violently on the floor, so I have asked him to pick them up. He has refused and entered a spiral where he would throw more pencils and more violently, so I have taken away his drawing from him and told him that he could have it back and continue colouring once he picked up his mess. He has even complained that one of the pencils had been dropped by another classmate, and I have asked her to pick it up, which she has done, and I have thanked her for it. He has continued to refuse and when he has started kicking the pencil case I have taken it away from him and taken him out in the corridor with me to try to calm him down. He has tried to run away, and continued to get more agitated. Since I don't know much about this particular boy, and the regular tutor was in the teachers' room just across the corridor, I have taken him there and she has taken care of the situation. The boy has run away and started to throw away coats in the corridor. I have asked the tutor what she does in those situations: "physical containment" she has answered, so now I know. She has forced him to pick up the coats and I have gone back into the classroom, where I had left the English teacher with the rest of the group.

In this second incident, I don't see a clear way to go about next time, or how I could have handled it differently. I know that having gone to the tutor has somewhat diminished my authority, but that doesn't worry me, really. I think it is better to acknowledge that you need help to handle a situation than to really mess up trying to fix it all by yourself. After all, I am a trainee, and that is part of what I am there for. I have thanked the tutor afterwards and apologised for not having been able to handle it by myself. On the other hand, I have not let him do whatever he wanted. I have kept calm as he has lost his temper. But that is just about all I can say I have done all right. I haven't managed to help him deal with his wrath, and I don't really know how I could have.

Both these boys are angry at the world, and they most probably have good reasons to be so. They should be allowed to express that anger and turn all that energy into something positive for themselves and those around them. Helping them in that journey is very demanding for a teacher, but when you encounter a person like that you can't just look somewhere else.

Antzerkira eta parkera; errutinak

Joan den ostegunean egun berezia izan zen: goizean goiz auzoko kultur etxera abiatu ginen "On egin" antzerkia ikustera, eta ondoren parke handi batean egin genuen hamaiketakoa eta jolas ordua. Eguraldi ona izan genuenez, oinez abiatu ginen bost urteko bi gelak. Haurrak bikoteka joan ziren, beste gelako batekin, datorren ikasturteari begira Lehen Mailan taldeak nahasten dituztenerako elkar ezagutzen jarrai dezaten.

Antzerkia ez zegoen zehazki Haur Hezkuntzako haurrei zuzendua, baina desegokia ere ez zen, eta pasarte batzuk ulertu ez zituzten arren, gustura egon ziren. Batzuei ordu beteko emanaldia luzeegi suertatu zitzaien, baina normala da.

Ondoren bi taldeak parkera joan ginen, eta hantxe aritu ziren, haurrentzako jolasetan eta, bereziki, zuhaitz eta zuhaixken artean, makilak biltzen, txirbilekin eraikuntzak egiten, zuhaitzetara igotzen... Azken batean, haurren gauzak egiten. Beste gelako tutoreak hesiz inguratutako haurrentzako jolasen eremuan bakarrik ibiltzen utzi nahi zien, baina niri pena ematen zidan. Izan ere, eskolako jolastokia erabat gogorra da, eta haur hauek ez dute ia naturala den ezer manipulatzen. Hortxe ibili ohi dira, jolas tokia mugatzen duen elizaren hareharrizko paretatik harea ateratzen eta bertan zomorroak bilatzen. Eskerrak gure gelako tutoreak ere pixka bat gehiago esperimentatzen utzi nahi ziela, eta muga batzuk jarrita, haien jolaserako eremua zabaldu genuen.

Gure gelako haur bat parkean geundela inguratu egin zitzaidan, gelara noiz joango ote ginen galdetzera, hark lanak egin gabe zituela, eta gelara joan nahi zuela esanez. Egun hartako arduraduna zen, eta sobra ere kezkatuta zegoen bere txanda "alferrik galtzen" ari zela ikusita. Bizpahirutan etorri zitzaidan kontuarekin, gaixoa. Horietako batean kexati zebilela, beste haur bat gerturatu zen, hura ere gelara noiz joango ginen galdetuz, bazkaltzeko gogoa zuelako.

Gertakizun horrek ere galderak sortu dizkit buruan. Nola ote da posible haur batek nahiago izatea gelako lau pareten artean egotea parkean lagunekin nahi duena egiten egotea baino? Zergatik kosta egiten zaie haur batzuei "nahi dutena egitea"? Arduraduna hogei egunean behin soilik izatea zertarako da lagungarri, eta zertarako oztopo?

Gelara bueltatu eta bazkal ondoan arratsaldeko saioa hasi genuenean ere gaixoak goizeko lanak egin nahi zituen, eta eskatu zidan behintzat "lanetako" bat egiten uzteko. Egun hartan arduradunak lan bat bera ere egin ez zuenez, esan nien tutoreak eta biok erabaki genuela hurrengo egunean haur bera izango zela arduradun, eta orduan egingo zituela bere lanak, baina egun hartan arduradunari festa emango geniola, eta ez genuela lan bat bera ere egingo.

Egia da haur horrena kasu pixka bat berezia dela: joan den ikasturtean praktikak egiten aritu nintzenean mututze selektiboa zuen (selektiboa baino, orokorra zela esango nuke nik, praktika aldi osoan dozena erdi bat hitz baino gutxiago igarri nizkion eta, sekula ez gela arruntean) eta orain asko ireki denez, badirudi galdutako denbora guztia berreskuratu nahi duela. Bestetik, ongi egingo duela seguru dakien hura egin nahi du bakarrik, eta oso behatzaile ona denez, honez gero ondo ikasiak ditu arduradunaren betebeharrak; ondorioz, gelaren aurrean zerbait egiteko egoera egokia eskaintzen dio arduradun izateak. Sormen mugatua du maiz. Adibidez, behin batean eskatu nien "Vaya rabieta" ipuina irakurri ondoren haien burua haserre zegoenean marraz zezatela, bakoitzak haserretzen zenean egin ohi zuena egiten. Banekien haur horrek ez zuela horrelakorik marraztu nahi izango.Izan ere, haur gehienei kosta egin zitzaien onartzea haiek haserretu egiten zirela. Bizpahiru animatu ziren egiten zutena kontatzera, eta ondoren beste batzuk ere hasi ziren esaten plateren bat bota zutela inoiz, eta horrelakoak. Haur honi esan nion bere burua marraztu beharrean, nahiago bazuen marraz zezala ipuinaren protagonista, eta esan zidan berak ez zekiela nola marraztu mutiko bat. Nik nola egin behar zuen esateko eskatzen zidan, eta hortxe egon behar izan nuen laguntzen (ea, burutik hasiko al gara? nolakoa da burua? biribila? bada, marraz ezazu zirkulu bat, eta begirik ba al du mutikoak?...).

Berea kasu berezia bada ere, iruditzen zait gelako haurrak orokorrean ez direla bereziki sortzaileak. Ostiral arratsaldetan txoko libreak egiten ditugunean konturatu nintzen haur gehienek plastikako txokoan edo eraiketa txokoan aritu nahi izaten dutela, eta liburu eta puzzle txokoa nahiko hutsik geratzen dela. Pentsatu nuen Gianni Rodariren ariketaren bat proposatuko niela, haiek ausaz aukeratutako bi objekturen izenekin ipuin bat guztion artean asmatzekoa, adibidez. Goiz batean txoko horretan ari ziren haur batzuekin denbora libre pixka bat geratu zitzaidanez, haiekin probatxo bat egingo nuela pentsatu nuen. Jolasa azaldu nien, eta batek esan zidan berak ez zuela horretan ari nahi, baina besteak baietz esan zuen. Ileko kako urdina eta planeta aukeratu genituen gure ipuina egiteko. Gauza da berari ez zitzaiola ezer bururatzen; nahi zuen, baina ez zen ausartzen buruko kakoarekin eta planetarekin berak nahi zuena egiten. Jolasean oso gustura ibili ez zela iruditu zitzaidan, baina beste egun batean berriro eskatu zidan jolas hartan ibiltzea, eta harrituta geratu nintzen (zoritxarrez, momentu hartan ez genuen denborarik izan jolasean aritzeko).

Sormena bultzatzeko iruditzen zait, hasteko, komeni dela erantzun bakarra ez duten ariketak proposatzea gelan. Arduradunaren lanen artean matematikaren arloko fitxa bat jarri ohi dugu, logikakoa, hain zuzen ere. Aste honetan segida txikiekin aritu gara, segidaren oinarrizko unitatea bila dezatela eskatuz, hain zuzen ere. Fitxan dutenaz gain beste batzuk asmatu dizkiet boteprontoan, baina beti adierazi diet emaitza zuzen bakarra zutela, eta iruditu zait gaizki aritu naizela. Oporren ondorako emaitza zuzen bat baino gehiago egon daitezkeela agerian jarriko diet. Adibidez:

abbdabbdabbdabbd

Emaitza "abbd" izan liteke, baina baita ere "abbdabbd" ere, ezta? Edo:



Non oinarrizko unitateak desberdinak izango diren tamainari begiratzen badiogu (handia-txikia izango da), koloreari begiratzen badiogu (urdina-gorria-horia), edo formei begiratzen badiegu (zirkulua-karratua-hirukia-hirukia-karratua-zirkulua). Berez, azken hau da bitan errepikatuko den unitatea aldagai guztiak kontuan izanda, baina nork dio aldagai guztiak kontuan izan behar ditugula?

Irabazteko soilik jolastuko naiz

Bada gure gelan haur bat terapian hastekoa dena, eta bi urteko gelan zegoenetik bere tutoreei kezka eragin diena harremanen arloko zailtasunak direla eta. Eskolan jarraipen berezia du aspalditik eta kanpoko laguntza jartzea lortu nahi du tutoreak, orain arte egindakoarekin haurrak behar duen laguntza eman ahal izan ez zaiola uste duelako.

Gaur partxisean jolasten egon gara talde txikian; bera eta beste lagun bat batera ari ziren fitxa urdinekin jolasean. Hasieran, pieza guztiak etxetik ateratzea lortu dute, bost mordoa atera zaizkielako, gorriekin jolasten ari zen lagunak guztiak etxean zituen bitartean. Orduan pozik zegoen haurra, noski. Baina gero besteak fitxak etxetik atera eta epe laburrean bi fitxa jan dizkie. Haur honen erantzuna frustrazio arinena sortzen dion edozeren aurrean erakusten duen ohikoa izan da: orroka eta negarrez hasi, berak urdinekin jolastu nahi ez duela esanez, berak gorriak nahi dituela, eta hogei kontatu nahi duela... Hau guztia garrasika, eta bere dadoetan tokatutakoa kontatuko ez zuela esanez.

Jolasten jarraitu nahi ez zuela ikusita, eta besteei ere jolasten uzten ez zienez, gelatik kanpo atera dut hitz egitera, eta esan dit berak ez zuela partxis horrekin jolastu nahi, bere etxekoarekin baizik, aitarekin etxean jolasten zuenean beti berak irabazten zuelako. Nik nahiko logikoa den txapa sartu diot: ezin duela beti batek irabazi, partxisa jolas luzea dela, eta nahiz eta momentu batean galtzen joan, jolasten jarraituz gero agian gero irabazi egiten dela, jolasean batzuetan irabazi eta besteetan galdu egiten dela, berak irabazteko beste batek galdu behar duela, eta guztiek dutela gustuko irabaztea eta abar luzea.

Haurrari nik esateko nuena ez zitzaion inondik interesatzen, eta ez dut konbentzitu. Egia da lortu dudala lasaitu eta negarrari uztea, eta aurpegia garbitzera joan eta gelara bueltatu dela, baina nire sentsazioa izan da ez dudala ezer aurreratzerik lortu. Bestetik, partxisarena anekdota hutsa da, egunero ematen baitira antzeko bizpahiru egoera berarekin. Zer egin behar da honelako kasuetan? Nola jokatu honelako haurrarekin?

Zailtasunak Garapenean eta Ikaskuntzan: zailtasunei aurre egiteko tutorearen jarrera eta jarduna

Graduan zehar ikasitakoaren inguruko gogoeta egitea eskatu zaigunean ikasgaiak “egiturazkoak” eta “instrumentalak” deitu diedan kategorietan banatu izan ditut, eta pentsatu dut ezinbesteko nuela "egiturazkoetan" esfortzu handia egitea, irakasgai "instrumentaletan" eskaintzen zaizkidan teknika eta metodologia zehatzek nire hezkuntzaren mapamundian tokirik ba ote duten erabaki ahal izateko. 

Ikasgai honen kasuan, iruditu zait bi alderdiak landu ditugula aldi berean. Alde batetik, ikasgaiaren zati instrumentala izan dugu, non oinarrizko kontzeptuak eta terminologia ikasi ditugun, hainbat nahaste eta sindromeri buruzko ezaugarri eta datuak ezagutu ditugun, edo zenbait urritasunen ondorioz eragindako ezgaitasunak (fisikoak, psikikoak nahiz zentzumenetakoak) eta horiei aurre egiteko baliabideak ezagutu ditugun. Horrela, ikasi dugu bost hezkuntza premia berezi (HPB) iraunkor mota daudela: adimen ezintasuna edo/eta garapenaren nahaste orokortuak (AEN), gorreria, ikusmen ezintasuna, urritasun motorra eta goi-mailako gaitasunek eragindakoak.

Alderdi instrumental hori oso interesgarri eta erabilgarria iruditu zait Haur Hezkuntzako irakasle moduan etorkizunean jardun ahal izateko, noski. Hala ere, ohartu gara etengabe aldatuz doan arloa dela. Horrela, jakin ahal izan dugu garai batean nahaste zena hobeto ezagutu ondoren sindrome gisa izendatua izan daitekeela, jatorria jaiotzetiko baldintza biologiko batean oinarritua dagoela ikusten bada. Ikasi dugu ere garai batean alfer eta bihurri bezala etiketatuak izango ziren haurrei gaur egun izen-abizenak dituzten nahaste edo sindromeak diagnostikatzea posible dela. Bestetik, garrantzitsuagoa dena, ikasi dugu horiek guztiek ekar ditzaketen zailtasunei aurre egiteko irizpideak eta laguntza existitzen direla, baita horiek aplikatzeko protokolo zehatzak ere, HPBen eremuan landuko direnak.

Hori guztia oso garrantzitsua eta interesgarria iruditu zaidan arren, gehiago erakarri nau ikasgaiaren egiturazko alderdiak. Azken ikaskuntza hauetako batzuk ikasgaian landutako material eta jardueren eskutik etorri dira, eta beste batzuk irakaslearen jarrerak zuzenean transmititutakoak izan dira. Ondokoak nabarmenduko nituzke:

• Hezkuntzan, bizitzan bezala, pertsonekin jarduten gara, ez ezintasunekin. Ezintasunen bat duten pertsonak beste ezer baino lehen pertsona dira.
• Pertsona guztion moduan, ezgaitasunen bat duten pertsonek ere mugak eta gaitasunak dituzte, eta ezin diegu soilik lehenengoei erreparatu. Irakasleari eta laguntza zerbitzuetako profesionalei dagokie horiek guztiak kontuan izanda hezkuntza diseinua gauzatzea eta dagozkien laguntzak ezartzea pertsonaren garapena ahalik eta osatuena izan dadin. Zentzu horretan, eskola inklusiboa da HPBei modu egokienean erantzuten diena. Bestetik, ezintasuna duen ikaslearentzat aproposak diren laguntzak beste ikaskideen ikaskuntza erraztu ohi dute; beraz, laguntzak guztientzat dira baliagarri.
• Urritasuna (gorputzaren ezaugarri biologikoen inguruko galera edo normaltasun eza) ez da ezgaitasunaren (urritasunaren ondorioz gaitasun funtzional baten eza edo murrizketa) sinonimo, eta azken hau ez da minusbaliotasunaren (urritasun edo ezgaitasunak eragindako desabantaila soziala) berdina.
• Urritasun jakin batek pertsonarengan ezgaitasuna sortuko ote duen ala ez, eta horrela izatekotan, zenbaterainokoa izango den ondorioztatzeko ingurunea faktore oso garrantzitsua da. Neurri batean, inguruneak baldintzatzen du pertsonak bere testuinguruan nola funtzionatuko duen, ez bere gaitasunek soilik (adimen ezintasunaren definizioaren barruko kontzeptu hau bestelako ezintasunei orokortzeko modukoa iruditzen zait). Ezgaitasuna duen pertsonari emandako laguntzek funtzionaltasun hori hobetzea izango dute helburu.
• Garapenean eta ikaskuntzan sor daitezkeen zailtasunei eta ezintasunei jarrera positiboarekin, elkarlanean, burua irekita mantenduz, aurreiritziez jabetuz eta horiek gaindituz, eta sortzailea izanez aurre egin behar zaie. Umorea ere baliabide oso erabilgarria suertatuko da. Bestetik, konfidentzialtasuna gordetzen jakin behar da.
• HPBei dagokienez, tutorearen lana ez da diagnostikoa egitea; hori beste profesional batzuei dagokie. Tutoreak haurrak behatu behar ditu, eta ezohikoak iruditzen zaizkion jokabideak edo zailtasunak  ikusiz gero, gelan moldaketak egin arren egoerak jarraitzen badu, familiekin eta ikastetxeko laguntza zerbitzuekin hitz egin behar du, aurrez ezarritako protokoloari jarraituz, eta ikaslearen ebaluazioa eskatu.
• Ezgaitasunaren diagnostikoa egin arteko prozesua, diagnostikoaren unea eta horren ondorengo momentuak familiarentzat emozionalki esperientzia oso handiak dira, mingarriak eta atsekabez betetakoak izan daitezkeenak. Tutoreak bere pertsonarteko eta pertsona-barneko adimenak landu behar ditu momentu horietan familiarentzat lagungarri izan ahal izateko eta berak ere prozesua modu osasuntsuan eraman ahal izateko.
• Adimen ezintasuna (AE) duten pertsonek talde oso heterogeneoa eratzen dute, eta bi ezaugarri hauek dituzte komunean: adimen-funtzionamendua batez bestekoa baino baxuagoa izatea, eta egokitzeko gaitasunen hamar esparruetatik gutxienez bitan ezintasunak edo mugak izatea. Hamar esparru horiek ondokoak dira: komunikazioa, auto-zainketa, etxeko bizitzara moldatzeko gaitasunak, gizarte-trebetasunak, komunitatearen erabilera, auto-zuzendaritza, osasuna eta segurtasuna, trebetasun akademiko funtzionalak, aisialdia eta lanerako gaitasunak. Laguntzek funtzionamendua hobetzea izango dute helburu, eta aldizkakoak, mugatuak, zabalak edo orokortuak izan daitezke.
• AEk ez du zertan betirako izan behar, baina AE duten pertsonen garapena motelagoa izaten da, eta arlo psikomotorra, kognitiboa eta afektibo-soziala landu ohi dira beraiekin. Ondorioz, Haur Hezkuntzako etaparen hasieran garapena beste ikaskideekiko motelagoa izan arren, laguntza egokiekin garapena orekatzen joan daiteke adinean aurrera egin ahala.
• Ez dugu ahaztu behar adimenak anitzak direla, eta gutako bakoitzak adimen bakoitzaren esparruko gaitasunak maila diferenteetan ditugula garatuta. Adimenen kontzeptu zabala izan behar du buruan irakasleak.
• Gelan ezintasun bat duten ikasleak izatea ikasteko aukera bat da guztientzat, bai ikasleentzat, baita iraslearentzat ere; bizitzako erronkei aurre nola egiten ikasteko aukera, alegia.

Practicum, egunerokoa: P.D., eta tutorea bestelakoa izan bazen?

Practicumean zehar idatzitako sarrera batean adierazi nuen egonaldiaren emaitza neurri handi batean tutorearen eskutik zetorrela, harekiko harremanak eta adostasun mailak berealdiko pisua zutela.

Atzo bi tutoreen urtebetetzeak eta nire agurra ospatzeko egin genuen hamaiketakoan izan nuen horri buruz hausnartzeko aukera. Aurretik ere jaso dut hemen tutoreaz gain, 4 urtekoen gelek badituztela beste irakasle batzuk: dantza, musika eta ingelesekoak, eta astean behin "apoio" deritzotena ematera datorrena. Irakasle horietako bat nire tutorearekin hitz egiten izan zen atzo, gure gelan dagoen haur bati buruz, mututze selektiboa duena. Ez zuen nik jarraian adieraziko dudana hitzez hitz esan, baina aditzera eman zuen ikasturtearen hasieran irakasle berriarekin lotsatzea onargarria bada ere, gabonak iristerako "mania" edo "kapritxo" hori gainetik kendu beharko lukeela. Antzaz, jakin zuen beste irakasleei hitz egiten ziela, eta berak ez zuen gutxiago izan nahi. Pozik (edo lasaituta) zegoen, egun hartan hitz bat esan ziolako. Nire tutoreak munduko diplomazia guztiarekin erantzun zion, baita umore pixka batekin ere, eta taldeko elkarrizketak beste norabide bat hartu zuen.

Niri sentiberatasun gabezia galanta iruditzen zait beste irakasle horren jarrera, eta izugarrizko enpatia falta. Haur guztiek dute berez helduak haiengandik eskatzen duena egiteko desioa, eta eskaera horri erantzuten ez badiote, atzean beti dago pisuzko arrazoiren bat; haurrarentzat pisuzkoa den zerbait, alegia. Ez da beti erraza izaten haurrarentzat garrantzitsua den hori zer demontre ote den asmatzea, baina irakasleak horretan saiatu behar du, hori da bere lanetako bat. Nire tutoreak ostegunean egin genuen ebaluazioan esaten zidan moduan, batzuetan asmatzen da, eta beste batzuetan ez. Asmatzen ez den horietan berak pentsatzen du etorriko direla atzetik beste irakasle batzuk, eta agian haiek izango direla gai berak eman ahal izan ez dion hori emateko. Jarrera apal eta osasuntsua iruditu zitzaidan norberaren mugak onartzetik abiatzea. 

Bestetik, goraipatzekoa da nire tutoreak haur horren kasuan duen jarrera. Izan ere, haurra aurrerapausoak azkarrago egiten ari da beste irakasleekin, baita nirekin ere, berarekin baino. Eta tutorea da guztien artean haur horren gaineko kezka gehien duena, eta egoera kudeatzeko lan gehien egiten ari dena. Baina haurra berarekin blokeatzen da gehien, hain zuzen ere haurrarentzat eskolako heldurik esanguratsuena tutorea delako.

Nolakoa izan ote zen nire egonaldia tutorea bestelakoa izan balitz? Hasteko, suposatzen dut ez niola blog honen berri eman ahal izango. Beste gauza batzuk ikasiko nituen, dudarik gabe, hori bai, baina sintonia eza gogorra izango zen.

Practicum, egunerokoa: autobehaketa osatzen

Gelako lagunek haien egonaldia bukatu duten arren, nik hantxe jarraitzen dut ikastetxera joaten, hilaren 14a arte. Gutxinaka bada ere, banoa nire lanetan aurrera egiten, eta oraingoan egonaldiko lehen astean egin nuen autobehaketako ariketa eguneratu eta osatu dut. Haur bakoitzari buruz idatzitakoaren jarraian daude nire azken ondorioak. Hona hemen emaitzak, lehenengo astekoak errepikatuta, eta zazpigarren astekoak gehituta:

“1” haurra

1. astea

Haur alaia iruditzen zait, oso gozoa, oso heldua, atsegina, elkarrekintza atsegin du, hizkuntza aberatsa du, bere gauzak kontatzea gustuko du, autonomoa da, irekia, eta sortzailea marrazkiak egiten. Lagunak erraz egin ditu eta bere taldetxoan lidergoa du; sozializaziorako baliabide asko dituen haurra da. Ikasturte honetan iritsi da lehen aldiz ikastetxe honetara, eta oso ondo moldatu da. Erraz moldatzen da egoera ezberdinetara. Ez da tematia, ezta kasketosoa ere. Ez da ez motelegia, ez urduriegia ere; justu tartekoa (beno, aukeran mugituagoa da lasaia baino). Fisikoki ere oso atsegina da: polita da, garbia, azal leunekoa, liraina, ahots atseginekoa; oso espresiboa da. Psikomotrizitateko saioan ez nuen aukerarik izan bera arretaz behatzeko; jolas sinbolikoan aritu zen asko, baina jolas motorrean trebe iruditu zitzaidan ere. Neskekin jolasten du, bereziki bere taldetxoan.

Erabat eroso sentitzen naiz berarekin, badakidalako ez duela inolako “arazorik” sortuko, gehien jota berari entzutea nahiko du, edo galderak egin, baina kargantea izan gabe.

7. astea               

Egonaldia bukatzen ari den unean aurretik esandakoak mantentzen ditut. “1”ek gelako lidergoa mantendu du, baita areagotu ere. Horrez gain, gelako mutilen erdia berarekin maiteminduta dauzka, eta guztiek nahi dute bere ondoan eseri. Berezia da ikustea lidergoa edukitzea ez dagoela protagonismoari lotuta, gelan behintzat "1"ek ez baitu bereziki parte hartzen. Hala ere, badu halako karisma edo, eta haurrek nabaritzen dute. Jokabide prosozialak baditu ere, baina agian “2”k baino gutxiago, eta horrela izanda ere, hark baino lidergo nabarmenagoa du. Garapen kognitiboari dagokionean, oso ondo moldatzen da zenbakiekin eta hitzekin, baina ez du trebetasun horiek agerian jartzeko nahi berezirik erakusten. Bere marrazkiak erakustea gustukoago du. Borobileko taldeko jardueretan erraz despistatzen da, ondoko neskaren batekin hizketan, baina atentzioa deituz gero, arreta berreskuratzen du.

“2” haurra

1. astea

Haur argia da, guztia da oso elaboratua beregan: hizkuntza oso aberatsa eta egokia du, marrazketan oso sortzailea da. Berrikuntza gustuko du, alde batetik atentzioa deitzeko, baina ez horretarako soilik. Erabateko “señorita” da, poxpolina, nagusien keinuekin gauza batzuetan, eta pixka bat “askojakina”, baina ez gehiegi. Irekia da, ikastea asko interesatzen zaio (bereziki idazketa-irakurketa), eta ez dakienaren aurrean naturaltasunez jokatzen du, larritu gabe, lotsatu gabe, edo haserretu gabe. Guztiekin ondo moldatzen da, baina ez du beste inoren behar berezirik, bere buruarengan konfiantza handia du. Lasaia da gelan, baina psikomotrizitateko gelan asko disfrutatzen du oso fisikoa den jolas motorrarekin; badirudi oso ondo erregulatzen duela egoera bakoitzak eskatzen duen jokabidea, naturalki ateratzen zaio, garapen orekatua du arlo guztietan. Gozoa da, baina ez gozoena. Fisikoki oso atsegina da: polita, azal leunekoa, liraina, garbia, ahots indartsukoa; oso espresiboa da. Neskekin jolasten du.

Berarekin ere oso eroso eta gustura sentitzen naiz. Pixka bat askojakina izateko joerak niri ez dit negatiboki eragiten, baina iruditzen zait beste pertsona batzuei agian momenturen batean astuna irudituko zaiela.

7. astea               

Egonaldiaren hasieran lidergo gehiago zuen gelan, baina “1”k “tokia” hartu dio pixkanaka, eta “2”ek ondo hartu du aldaketa. Bere protagonismo nahia apaltzeko balio izan dio, borobilean ez du lehen bezain beste parte hartzen, baina ez zaio horregatik triste ikusten. Jokabide prosozial gehien dituen haurra da, bereziki sentikorra da harremanetarako zailtasun gehien duten haurrekiko. “14”rekin pixka bat babesleegia da batzuetan.

“3” haurra

1. astea

Izaera aldakorragoa du; zertxobait bihurria izan daiteke, baina maneiagarria den tamainan. Pixka bat despistatua da, dispertsiora jotzen du. Kolektiban toki nahiko finkoa du, leihotik gertu. Argia da, bereziki zenbakiekin, baina ez du besteen aurrean dakiena harro erakusten. Marrazten ez da hain trebea, baina irudimena du. Bere presentzia nahiko oharkabean igarotzen da gelan, ez du izugarrizko zalapartarik sortzen, noizean behin pailazokeriak egin arren. Gutxi samar behatu dudala konturatu naiz. Fisikoki gustuko dut, sagutxo aurpegia du, sudur oso polita eta fina du, azala leuna, begi izugarri politak. Ez da batere lausengaria nirekin; izan ere, nirekiko interes gutxi du. Mutilekin jolasten du gehiago.

Gustura nago berarekin, bakarkako harremanean irekia da, eta eroso sentiarazten nau.

7. astea               

Psikomotrizitateko gelan ausartena da, “17”ekin batera; ausartegia batzuetan. Jauziak eta adrenalina maite ditu, baina beste muturrean kantatzea oso gustuko du ere. Izaera oso aldakorra du; mehatxua sumatzen badu sutan jartzeko segundo bakarra nahikoa du, baina momentu horretan berarekin hitz eginez bere haserrea kontrolatzea lortzen du gehienetan. Min hartutakoan kontsolamendurik ez du erraz onartzen, laztanak ezta ere, eta guzti horri bere ama inoiz aipatu ez izana lotuz (aita bai aipatzen du maiz), jasotzen duen goxotasun mailaren inguruko galderak pizten ditu. Nirekiko interesa asko areagotu zaio, nire ustez babesa eta goxotasunaren bila. Oso alaia da, eta oso mugitua. Soka saltoan ikasi duen mutil bakarra da, azkar asko gainera. Gaztelaniaz oso ondo hitz egiten du, baina euskaraz askoz ere erraztasun gutxiago du. Marrazketan, atzean mamuak ezkutatzen dituzten zirriborroetara jotzen du, "17"ren moduan. Arreta denbora luzez mantentzea eskatzen duten eskulanetan erraz galtzen du motibazioa, eta kanpoko errefortzua behar du bukatzeko. Alderdi fisikoan, hanka puntetan ibiltzeko ohitura du, momentuz nabarmenegia ez dena, baina areagotuko balitz arazo bihur litekeena.

“4” haurra

1. astea

Sekulako neska puska da, fisikoki handia, ahots indartsuarekin. Horrek, ordea, ez dio bere buruarengan konfiantzarik ematen, eta nahiko kexatia da, bere burua ahul ikusten du eta etengabe irakaslearen bitartekaritza bilatzen du. Justiziaren zentzu zorrotza du, eta gaizki iruditzen zaion zerbait ikusten badu, segituan salatzen du. Hala ere, besteei buruz hitz egitean oso  zintzoa da; adibidez, jolastokian gatazkaren batean bitartekaritza egin eta tutorearengana joan zen “batek esan du honela eta bestela gertatu dela, baina nik ez dut ikusi” esanez. Oso argia da, zenbakiekin eta irakurketan bereziki. Oso alaia eta irribarretsua da. Helduengana asko jotzen duenez, haiekin harremana asko lantzen du, gertutasun fisikoaren bidez, begiradaren bidez, eta elkarrizketaren bidez. Oso obedientea da, segur aski helduaren onespena errazago lortzeko. Berdinekin harremanean segurtasun eza sortzen diote bromek, eta horiekiko oso jokabide zurruna du. Alderdi psikomotorrean garapen nabarmena izan du azken urtean, baina hala ere ez dago trebeenak direnen artean; zuhur samarra da psikomotrizitateko gelan, baina disfrutatzen du. Fisikoki, alde batetik oso atsegina da, aurpegi oso polita duelako, baina bere gorputz handia eta ahots indartsua direla eta ez da samurtasuna transmititzen duen haur horietakoa; bestetik, oso espresiboa da. Neskekin jolasten du, baina ez du taldetxo finkorik.

Hasieran oso atsegina eta gustukoa egin zait, baina pentsatzen dut denborarekin bere izaera kexatiak iritzia aldatu arazi nazakeela, astun samarra bihurtuz. Autobehaketako ariketa honi esker uste dut hori gertatzea ekidin dezakedala.

7. astea

“2” bere txokoetako taldera ekarri izanak asko lagundu dio harekin harremana estutzen, eta orain bere gustukoak diren nesken taldean integratuagoa dago eta bere estatusa hobetu denaren sentsazioak bere buruarengan konfiantza gehiago eman dio. Bere kexuak gutxiagotu dira aste hauetan, bere harremanak zabaltzen ari dira, eta gutxiagotan jotzen du helduarengana. Marrazketan ez da txukunenetakoa; ez du nahikoa pazientziarik gauzak kontuz egiteko, baina ez da bereziki deigarria. “4” ez zait batere astuna iruditzen, maitagarria baizik. Alderdi fisikoan, lasterketan eta saltoka ez da trebeena, eta aurrerantzean horrela jarraituz gero, oin zapalen arazorik ez duela ziurtatu beharko litzateke.

“5” haurra

1. astea

Seduktore perfektua da; bigarren goizean musuz bete ninduen galtzerdian sartutako eskuarekin, eta hirugarren arratsaldean guapa deitu nau. Ez da horrelakoa helduekin bakarrik; berdinekin ere oso maitekorra da, agian gela guztiko eztitsuena. Kontaktu fisikoa oso leuna du, oso laztantsua. Oso ameslaria da, irudimen bizia du, bereziki marrazketan. Lausengatzailea den bezalaxe, zirikatzailea ere izan daiteke berdinekin, baina atentzioa deituz gero jokabidea aldatzen du (momentuan); ez da batere bihurria. Oso argia da, talde osoko ariketak batzuetan errazegi egiten zaizkio eta deskonektatzen du. Oso gozoa da, irribarretsua eta txintxoa helduari zuzentzen zaionean (ez horrenbeste berdinekin jolasean). Psikomotrizitatearen aldetik garapen erabat normala du; hala ere, psikomotrizitateko gelan interes gehiago zuen jolas sinbolikoan motorrean baino. Neskekin zein mutilekin jolasten du. Nirekiko interesa du nobedadeagatik. Fisikoki oso atsegina da; bakea transmititzen du bere aurpegiak, pekaz betetako azal leuna du, liraina da, eta ahots gozoa du, oso espresiboa da.

Gustura nago berarekin , baina ez dut amore ematen bere gertutasun eta esklusibotasunaren bilaketaren aurrean. Lehen momentuan, bere gertutasun fisikoa pixka bat gehiegizkoa iruditu zitzaidan, aitortu beharra daukat. Erabat eroso ez naiz sentitzen, ez dakidalako zenbateraino gerturatu nahi duen, egia esan, eta horren aurrean nola jokatu ez dudalako landu. Berarekiko gertuegi egon nahi ez izateagatik, azkenean urruntzea gerta dakidala uste dut, eta hori txarra litzateke.

7. astea               

Nirekiko interesa orekatu dugu, eta oso eroso nago berarekin. Guztiekin ondo moldatzen den haurra da. Gaztelaniaz oso ondo hitz egiten du, baina euskaraz erraztasun gutxiago du. Guztien aurrean hitz egiteak urduri jartzen du eta orduan pixka bat hitz motela da, hitzak eztarrian trabatzen zaizkio. Taldean ez du asko parte hartzen, eta batzuetan beste lagunekin lardaskatzen galdu egiten du haria.

“6” haurra

1. astea

Bere ezaugarririk deigarriena hizketarako duen zailtasuna da: erabat eztarrikoa den ahotsa, ulertzen oso zaila, hitz egitean goiko hortzak agerian uzten dituen keinuarekin batera, burua pixka bat atzealdera botaz egiten duena. Pixka bat hitz-motela ere bada batzuetan, edo hori iruditu zait behintzat. Hizkuntzarekin duen arazoa erabat fisikoa dela dirudi. Komunikazio-gaitasun urria du, baina aurpegiko espresibotasunak laguntzen dio pixka bat hitzarekin esan ez dezakeen hori adierazten. Hala ere, ez da batere lotsatzen, eta taldeko jardueretan parte hartzen du, oso positiboa dena. Txanda itxoitea kosta egiten zaio, eta komunikazio-gaitasun urria duten beste haur batzuekin haserreak eta gatazkak ditu. Argia da, baina ez du bere buruarengan konfiantza gehiegi. Erasokortasun nabarmenena izan duen espazioa psikomotrizitateko gela izan da, bertan nahiko ugariak diren gatazkak konpontzeko hizkuntzaz baliatu ahal ez izateak eta frustrazioarekiko tolerantzia urriak sortuta, esango nuke. Psikomotrizitatearen aldetik garapen normala duela iruditu zitzaidan saioan, baina ez nuen behar bezala behatzeko aukerarik izan, gehienbat jolas sinbolikoan murgilduta egon zelako, eta ni jolas motorraren aldean geratu nintzen. Mutilekin jolasten du gehiago. Fisikoki ez da bereziki atsegina, gehienbat hitz egiten duenenean, azaldutako keinu hori dela eta; azala leuna du, gorputza liraina, begiak oso politak, baina horiek itzalpean geratzen dira nolabait.

Gustukoa dut, eta horretan eragina du nire tutoreak berarekin duen harreman gertuak, esan beharra daukat. Hau da, neurri batean, bera gustuko dut nire tutoreak gustuko duelako. Berarekin eroso sentitzen naiz, baldintzak kontuan izanda; ez dut harremana saihesten, baina ez dut aktiboki bilatzen ere, aitortu beharra daukat. Ez dit beldurrik ematen, samurtasuna eragiten dit, eta uste dut ez didala penarik ematen, baina ez nintzateke ausartuko %100ean hori ziurtatzen.

7. astea               

Egun gutxitan ohitu nintzen bere komunikatzeko modura, eta segituan ikasi nuen hark esandakoak ulertzen. Ondorioz, bere oztopoak ia oharkabean joaten zaizkit orain. Aste honetan haserreak eta gatazkak gutxitu direla iruditu zait. Oso atsegina egiten zait “6”, gustuko dut. Pixka bat lotsatia da, eta guztien aurrean hitz egitean harrotuz doa, kosta egiten zaio urduritasuna kontrolatzea, “15”i edo “3”ri gertatzen zaien moduan. Pailazokeriak egitera jotzen du, eta tutoreak geratu egiten ditu jokabide horiek.

“7” haurra

1. astea

Lehen egunetan ziurrenik oharkabean pasako zitzaidan nire tutoreak berari buruz hitz egin izan ez balit. Hau da, ez da asko nabarmentzen den haurra, ez baitu asko parte hartzen, baina gutxiegi ere ez, itxuraz gauzak egiten dabil han eta hemen, eta fisikoki ere ez da deigarria. Hala ere, arretaz begiratuta badu zerbait arraroa. Haur gehienek samurtasuna transmititzen duten bitartean, berak sentsazio metalikoa ematen dit, nolabaiteko hotzikara. Horri buruz pentsatzen, iruditu zait bere aurpegiaren espresibotasun urriak eragina dela. Beno, espresibotasun gutxi izateaz gain, batzuetan halako irribarre horizontala du finkatuta aurpegian, hitz egitea zailtzen diona, ezpainak behar bezala ixten uzten ez diolako. Ahotsa ere oso baxua du, eta dagokion adina baino txikiagokoarena den tonuan hitz egiten du. Besteen aurrean hitz egiten hasi orduko, badirudi damutzen dela eta ez duela jarraitu nahi. Nahiko estutzen da taldearen aurrean hizketan; denbora pasa ahala bere antsietatea handituz doa, eta burua alde batera okertzen du, ilea kiribiltzen hasten da, galtzak igotzen... Argia da, baina bere buruarengan konfiantza handirik ez du, eta besteek diotenaren arabera aldatzen du bere iritzia. Bakarka berarekin egotean bestelakoa da, adore gehixeago du. Ekoizpen urria du, bai eraikuntzan, baita marrazketan ere. Komunikazio-gaitasuna nahiko urria du, baina ez da esaldiak eraikitzen ez dakielako, hitz egitea kosta egiten zaiolako baizik. Horrez gain, aulki batean esertzen den orduko etengabe igurtzikatzen da horren kontra, eta hori ez litzateke arazo izango honegatik ez balitz: eskuekin ezer egitea eragozten dio gehiegizko mugimendua dela eta. Alderdi psikomotorrean garapen normala du, jolas motorra eta sinbolikoarekin disfrutatuz. Berdinekin harremanetan ez dut nahikoa behatu iritzia emateko. Neskekin gehiago jolasten du. Fisikoki ez da desatsegina, baina duen harridura aurpegiak ez du bereziki erakargarri egiten. Gorputza argala du oso, azal leuna, eta altua den arren txikia izatearen sentsazioa ematen du, nolabaiteko hauskortasuna transmititzen du.

Nahiko sentsazio neutroak sorrarazten dizkit, ez hotz eta ez bero. Berarekin konektatzen duzunean atsegina da, baina bestela oharkabean pasatzen da bere presentzia. Gela zalapartatsu batean erraz “ahaztu” nezake bera hor dagoela, eta ariketa honek lagun dezake horrelakorik ez gertatzen.

7. astea

Helduarekin elkarreragin gutxi bilatzen duen haurra da orokorrean. Jolastokian berdinekin oso gustura jolasten du, harreman erabat normalak ditu, eta ez da batere gatazkatsua. Hala ere, bada haur horrengan kezkagarria den zerbait, zehazki zer den asmatzerik lortu ez den arren. Aulkian igurtzikatzearenak berdin jarraitzen du, edo areagotu dela esan liteke. Haurra zertxobait hipertonikoa da orokorrean. Erabat maitagarria da, bere presentzia oharkabean pasatzen bada ere.

“8” haurra

1. astea

“16”rekin batera, tamainaz txikiena, baina ez horregatik ahula. Ez du asko parte hartzen, eta taldearen aurrean lotsatzen da, pailazokeriak egitera joz eta harrotuz. Irakurketa-idazketan ez dago gelako azkarrenen artean momentu honetan, eta erantzun zuzenak bermatzeko ereduetara jotzen du edo denbora hartzen du. Ausarta da; nire izena galdetzen ausartu zen lehen egunean, baita zertara nentorren galdetzera ere, “6” lotsatu zen arren. Irekia da, alaia eta oso espresiboa; pixka bat bihurria ere. Berarekin hitz egitean, gustuko du bere gauzak kontatzea. Toki nahiko finkoa du gelan, leihoaren inguruan esertzen direnen artean. Nahikoa behatu ez dudala konturatzen naiz. Fisikoki ez da bereziki atsegina, ezta desatsegina ere; aurpegitxo polita du, begi bizi-biziekin.

Gustuko dut, baina ez da nire interes eta samurtasuna gehien erakartzen duena. Erraza iruditzen zait denbora pasa ahala beraz “ahazten” joatea, hori gerta ez dadin neurriak hartu ezean.

7. astea               

Esfortzu kognitiboa eta arreta mantentzea eskatzen dioten jarduerak saihesten saiatzen da. Ondorioz, eraiketa txokotik kanpo egiten diren jarduera ia guztiak ez ditu gustuko. Atzeraturik geratu ohi da, helduaren laguntzarik gabe ez baitu lortzen jardueretan aurrera egiteko motibazioari eustea. Besteen alboan atzeraturik geratzeak eragiten dion frustrazioa ez du ondo kontrolatzen, eta batzuetan saiatzen da jarduera hala moduz bukatzen, emaitza kaskarrarekin bada ere. Bere erasokortasuna areagotzen joan da asteak aurrera egin ahala, bereziki jangelan. Egonaldiaren hasieran bere izena idazteko zailtasuna zuen, eta eredua aurrean izanda ere kosta egiten zitzaion, baina orain azkar idazten du bere kasa. Hala ere, iruditzen zait ez duela sentitzen nahikoa gauza “zuzen” egiten duenik, eta horrek bere autoestimuan eragina duela, erasokortasunaren bidez kanporatzen duelarik. Anaia txikia ere jaio zaio, eta horrek izango du eragina ere, dudarik gabe. Gaztelaniaz ondo hitz egiten du, baina euskaraz ez dauka horrenbesteko erraztasunik.

“9” haurra

1. astea

Haur argia da, zenbakiekin eta hizkiekin trebea. Hala ere, beregan deigarriena komunikazio-gaitasunean duen atzerapena eta kasketak dira. Kasketa harrapatzean minutuak egin ditzake garrasika eta negarrez, bera ere aspertuz (aho zabalka ikusi nuen behin). Hizkuntzari dagokionez, ahoskatzeko zailtasunak izateaz gain, ez ditu esaldiak josten, hitz solteak kateatuz azaltzen ditu bere ideiak. Aurpegiaren espresibotasunarekin osatzen du nolabait bere komunikazioa, baina ez du lortzen erabat eraginkorra izatea. Nahiko erraz despistatzen da gelan. Frustrazioari aurre egiteko arazoak ditu, eta etengabe kasketak hartzen ditu, batzuetan arrazoi nahiko arbitrarioak direla eta. Ez du asko parte hartzen taldeko jardueretan. Urduritasuna eragiten dioten egoeretan (jolastokira atera baino lehen, etxera joateko ordua iristean, psikomotrizitateko gelara joatean) jokabidea erregulatzeko arazoak ditu, eta maiz gatazkak ditu berdina gertatzen zaien beste haur batzuekin (“17”, “6”). Mimoak jasotzea gustuko du, horrek asko lasaitzen du. Psikomotrizitateko saioan ez nuen bera arretaz behatu, baina iruditzen zait garapen normala duela. Nirekiko esklusibotasuneko harremana bilatzen du eta lortzen ez duenean haserretzen da. Jolastokian ez dut nahikoa behatu, baina uste dut mutilekin ibiltzen dela, bereziki trizikloan, horrek txandak kudeatzeko arazoak sortzen dizkiolarik. Fisikoki aurpegi berezia du; Mongoliako estepetatik datorrela dirudi, eta hantxe imajinatzen dut nik, zaldi baten gainean haizea aurpegian sentituz.

Gustuko dut, baina uste dut bere kasketak nahiko nekagarri suerta daitezkeela denborarekin, eta berarekin komunikazioa jariakorra ez denez, berarekin harremana bereziki ez bilatzera eraman zaitzake. Nirekiko duen jarrerak ez nau estutzen, ondo kudeatzen dut. Negarrak, aldiz, ez daramatzat hain ondo; niri zail egiten zait haur bat negar egiten uztea, horri amaiera emango dioten gauzetara jotzen dut (hitz egitea, laztantzea...), eta ez daukat oso argi kasu honetan zer den egokiena.

7. astea

Kasketak ahuldu zaizkio aste hauetan, baina berak nahi duena lortzen ez duenean haserreak mantentzen dira (borobiletik alde egiten du, mahai azpian sartu, etab.), eta burugogorra da oso. Harremanetarako trebezia oso urria du, eta komunikazio gaitasunean aurrerapenak eskasak izan dira epe honetan. Berdinekin harremanetarako baliabiderik ez duenez, nirekiko interes bizia izaten jarraitzen du. Bere buruan esaldiak osatzen dituela esango nuke, baina horietatik hitz batzuk baino esaten ez dituela, eta hain tonu baxuan gainera, dioena ulertzea zaila izaten dela maiz. Gustuko dut, batzuetan astuna eta kudeatzen zaila suerta daitekeen arren. Alderdi psikomotorra gehiago lantzeak mesede egingo liokeela iruditzen zait, bai garapenaren alderdi fisikotik, baita sozialetik ere.

“10” haurra

1. astea

“4” nesken artean denaren modukoa da “10” mutilen artean; sekulako mutil puska. Beldurrik ez duela dioen arren, ostiralean “zine saioa” izan genuenean negarrez hasi eta tutorearen magalean esertzera joan zen bakarra izan zen. Ez dut nahikoa behatu garapen kognitiboari dagokionez, beraz, ez dut ezer esango. Lehen egunean nirekiko pixka bat mesfidati agertu zen arren, oso ondo hartu nau ondoren. Oso txintxoa iruditu zait lehen egun hauetan, baina tutoreak esan dit badakiela bihurria izaten. Gatazka gutxi du gelan, ez da etengabe borrokatzen denetakoa. Psikomotrizitateko saioan oso indartsu eta trebe ikusi nuen jolas motorrean; handia den arren ez da batere baldarra, baina jolas sinbolikoan aritu zen denbora gehiena. Mutilekin jolasten du gehienbat, baina jolastokian ere ez dut nahikoa arretaz behatu. Kolektiban leihoaren inguruan esertzen den horietakoa da, baina batzuetan tokiz aldatzen da. Fisikoki berezia da, aurpegia helduarena duelako erabat, eta horrek kontrastea sortzen du duen adinari dagozkion jarrera normalak erakusten dituenean.

Gustuko dut, oso prestua iruditzen zait. Eroso sentitzen naiz berarekin.

7. astea

Garapen kognitiboaren ikuspegitik, ez da nabarmentzen, ez “goitik” ezta “azpitik” ere. Hori bai, dakiena etengabe erakusteko beharra dauka edo, hobe esanda, besteek ez dakitena agerian uzteko beharra. Zentzu horretan, oso esataria da, eta gelako besteek “gaizki” egin edo esaten dituzten gauzak behin eta berriz salatzen ditu bere ahots ozenarekin. Besteei burlak egitera iristen da, oso zakarrak ez diren arren. Bera baino ausartagoa eta desafiatzaileagoa den norbaiten arrimoan kontra egin dit aldi pare batean, baina errieta eginda segituan ematen du amore eta damutzen da. Kritikak ez ditu ondo hartzen, haserretuz eta negar eginez. Korrika eta saltoka ez da trebea, eta horrela mantenduz gero oin lauekin arazorik ez duela ziurtatu beharko litzateke. Gustuko izaten jarraitzen dut, baina prosozialak ez diren jokabide horiek ahultzen lagundu behar zaiola iruditzen zait, bere onerako, eta taldearen mesederako.

“11” haurra

1. astea

Taldean erabat oharkabean igarotzea da bere ezaugarririk nabarmenena. Ez du liskarrik, ez du asko parte hartzen, baina ez du atentzioa deitzen bereziki pasiboa izateagatik ere. Irudimen bizia du, jolas sinbolikoan erabat murgildua dago, bere espazio-ontziekin eta ezpatekin jolasean. Zenbakiekin eta hizkiekin ondo moldatzen da, baina ez die izugarrizko garrantzirik ematen ere; galdetzen badiozu erantzun zuzenak ematen dizkizu, baina ez da erantzunarekin helduarengana joaten aprobazio bila. Beldur nintzen agian beharrak azaltzeko orduan uzkurra zela, baina ikusi nuen kolektiban parte hartzeko eskua altxatu zuen batean zalaparta sortu zelako txanda-pasa egin ziotela, eta ondoren konformatu ordez berriro altxatu zuen eskua berak zerbait kontatu nahi zuela esanez. Bere marrazkiak oso bereziak iruditu zaizkit. Bi egunetan ikusi dut marrazten, eta bietan marrazki bera egin du, orria ertzetatik hasita kolore bizietako orbanekin betez, trazu bertikalak erabiliz beti. Zer zen galdetuta, etxea zela esan zidan; eta atea eta leihoak non zeuden galdetzean, berriz, ez zegoela. Haur guztiekin moldatzen da berdintsu, ez du erabat finkoa den tokirik kolektiban, eta jolastokian ere haur ezberdinekin jolasean edo bere buruarekin hizketan ikusi dut. Psikomotrizitateko saioan ez nuen arretaz behatu, baina uste dut gehienbat jolas sinbolikoan ibili zela. Fisikoki izugarri polita da, bakea dario.

Gogokoen ditudanen artean dagoela aitortu beharra daukat, hain da lasaia! Eroso sentitzen naiz berarekin, eta gustuko dut bere kontu ameslariak entzutea.

7. astea               

Psikomotrizitatearen aldetik, garapen erabat normala du. Soka saltoan ibili da, baina sugearen jolasean soilik, salto egiten ausartu gabe. Oso ondo moldatzen da txoko eta jarduera guztietan, eta ez du inoiz liskarrik sortzen. Bere marrazkiek gelako berezienak izaten jarraitzen dute; giza irudiak egitean, adibidez, ardatz bertikalean marraztu beharrean, horizontalean egiten ditu, eta sagu zaharrak dirudite, politak benetan. Konfiantza hartzeko denbora behar izan du, eta ez da belarriekin txalo egiten dizun haur horietakoa, baina badaki keinu txikien bidez bere gertutasuna adierazten. Nire begikoa izaten jarraitzen du, baina arreta beste batzuk bereganatzen dute.

“12” haurra

1. astea

Nahiko lotsatia da, eta ez du asko parte hartzen taldeko jardueretan, baina bere gustuko ez den zerbait egiten badiote ez da kikiltzen.Oso lasaia da, eta bakarka berarekin egotean bere gauzak kontatzea gustuko du. Egoera lasaia denean “soltatzen” da hobekien. Bere anaia txikia garrantzitsua da bere bizitzan, eta jolastokian hura zaintzea bere lehentasuna da jolasaren aurretik. Anaiarekin oso maitekorra da, baina gelako lagunekin ez horrenbeste. Esan beharra daukat ez dudala behar bezala behatu bere garapen kognitiboa. Psikomotrizitateko saioan gustura ibili zen jolas motorrean nahiz sinbolikoan. Ez da nesken taldetxoko partaide finkoa; haur ezberdinekin jolasten du. Hizkuntzaren garapen egokia du, eta ahots nahiko baxua du, ez indartsua; nahiko isila da. Haur txintxoa eta arduratsua da, ez dago beregan bereziki deigarria den ezer. Esango nuke bere buruarengan nahiko konfiantza duela, baina ez dut nahikoa behatu hori ziurtatzeko. Fisikoki, bere begi-zulo beltzek keinu tristea ematen diote aurpegiari, baina keinua baino ez da, zeren eta esango nuke bere modura alaia dela. Ez da izugarri espresiboa.

Gustukoa dut “12”, inolako arazorik sortzen ez duen haur horietakoa da, lasaia. Berarekin harremana lantzeko astia hartuz gero, uste dut emateko asko duela.

7. astea

Lotsatia baino, isila dela esango nuke. Praktiko eta errealista ere bada; elkarren artean gelakoak jotzeari buruz hizketan ari ginen batean zuzenean esan zidan patxada osoz han denek jotzen zutela noizbait. Bere garapen kognitiboari garrantzi handia ematen dio, eta arretaz behatzen ditu besteak, bereziki besteen arlo arrakastatsuenak, berak ere trebetasun berriak eskuratzeko imitazioaren bidez. Argia da, eta oso gogor saiatzen da. Benetan maitakorra da ere, gelako beste guztiak bezala, bestalde.

“13” haurra

1. astea

Beregan nagusitzen den ezaugarria edertasuna da; oso neska polita da, perfektua. Izugarri pinpirina da ere; beti dago hortxe bere buruko kakoak jarri eta kentzen, eskumuturrekoekin berdin. Arreta oso erraz galtzen du, edo hobe esanda, askoz ere gehiago interesatzen zaio lagunekin berriketan aritzea edo bere janzkeraren osagarriren batekin jolastea, gelako gauzei adi egotea baino. Taldean hitz egin behar duenean pixka bat arraro jokatzen du, oso mantso eta ahots oso eztitsuarekin hitz egiten du, eta ez zait argi geratzen handiustea duelako ote den, edo lotsa den. Ez du bere burua agerian jartzen tutoreak galderak egiten dituenean. Nire ustez, jaio zen egunetik esan diote hain dela polita eta perfektua, irudi horren aurrean huts egiteko beldur dela. Eskolak irakats diezaiokeen gauza hoberenetarikoa polita izateaz gain beste gauza asko izan daitekeela da; mesede egingo lioke. Normalean bere neska lagun taldetxoarekin egoten da, eta egoera horretan konfiantza handiz agertzen da. Hala ere, jolastokian egun batean ikusi ahal izan dut bere lagunekin haserretzen bada sozializaziorako oso baliabide urriak dituela nabarmentzen dela, ez baita gai beste lagun batzuk bilatzeko edo egoerari irtenbidea aurkitzeko (segur aski helduekin harremanetan bere edertasuna nahikoa izan delako). Beraz, lagunekiko menpetasun harremana du momentu honetan. Toki finkoa du kolektiban, bere lagunen ondoan. Alderdi psikomotorrean garapen normala du, eta saioan jolas sinbolikoan nahiz motorrean ibili zen. Alderdi kognitiboan ezin izan dut arretaz behatu, berak ere ez baitu aukera asko eskaintzen horretarako.

Ez da gustukoen dudana, nire ustez pinpirinegia delako, baina sozializazioan duen ahuleziak berarekiko iritzi positiboagoa eragin dit. Kanpoko itxura alde batera utzita, beharrak dituen haurra da.

7. astea

Garapen kognitiboari dagokionez, oso ondo moldatzen da zenbakiekin eta hizkiekin, arreta gutxitan mantentzen duela dirudien arren, eta gelako gazteenetakoa den arren. Oso atsegina eta jatorra da, baina sateliteen moduan flotatzen doala ikusteak kezka pixka bat eragiten du; epe motz batez bere baitan egoteko beharraren ondorio bada ez dago arazorik, baina asko mantenduko balitz, jokabide horren atzean zer dagoen aztertu beharko litzateke. Euskara aberatsenena duen haurretakoa da.

“14” haurra

1. astea

Bere ezaugarririk deigarriena helduekin hitzik egiten ez duela da, eta haurrekin ere oso gutxi. Jolastokian eta psikomotrizitateko gelan ikusten dugu bakarrik beste batzuekin hitz egiten, eta tutoreari eta niri hitz bakanen bat baino ez digu esan (niri soilik jolastokian). Behin ahotsik egin gabe ahoskatu dit hitz bat. Etxean, aldiz, normaltasunez hitz egiten omen du. “15” eta “17”ekin batera etorkinen alaba da, eta ondorioz bere LH1 ez da euskara/gaztelania. Keinuez baliatzen da komunikatzeko erantzuna eskatzen zaionean, gehien jota. Taldeko jardueretan gutxi hartzen du parte, baina aste honetan bere urtebetetzea ospatu da, eta izugarri pozik zegoen eguneko protagonista zela ikustean. Hitzezko komunikazioa ekiditen duen arren, helduarekin kontaktu bisuala gustuz hartzen du eta aktiboki bilatzen du, eta iruditzen zait hori abiapuntu egokia izan daitekeela bere oskoletik ateratzeko. Badirudi esaten zaiona ondo ulertzen duela, aginduak betetzen dituelako edo keinuz erantzuten duelako. Bere komunikazio-gaitasuna urria da, ezinbestean, eta zaila da baloratzen beste haurrekin hitz egiten duenean nolakoa den. Batzuetan isolaturik egotea bilatzen du, hori egiten ikusi dut txokoetan eta psikomotrizitateko saioan, baina ez dirudi larritasuna eragiten dionik; berak bilatua dela dirudi. Nahiko espresiboa da, eta bere gorputzak adierazten duenagatik ez dirudi triste dagoenik. Jokabide arraro bat baino ez diot igarri: psikomotrizitateko gelan irribarre oso alai eta irekia egin zuen gatazkak izateagatik bankuan eserita negarrez zeuden bi lagunen aurrean jarrita, eta arraro egin zitzaidan egoera horretan poza agertzea. Toki finkoa du gelan, bere amak uzten duen hori, hain zuzen ere. Garapen kognitiboa ezin izan dut behatu, komunikazio-gaitasun urriak eta bere uzkurdurak oztopo handia suposatzen dutelako. Jolastokian ez du lagun finkorik, baina gelako kideren batekin banaka jolasten du.

Gustukoa dut “14”, bere gaitasunaren mailan kontaktua lortu dudala iruditzen zait, eta goxotasuna iruditzen zait duela barruan, dudaren bat dudan arren. Jakin-mina eragiten dit ere, eta kezka geroz eta gehiago. Tutorearen kezka erabat ulergarria iruditzen zait.

7. astea               

Aurrerapenak egiten joan da, linealak izan ez diren arren. Hasieran, tutoreak egindako esfortzuei erantzunez, gelan gusturago zegoela nabarmentzen joan zen, askoz ere irribarre gehiago egiten zuelako eta bere estatismotik irteten joan zelako. Gero, fase horretan finkatu zen, kanpotik ikusita behintzat aurrerapauso nabarmenik nabaritzen ez zela. Nik esfortzu berezia egin dut harekin egoten, bera gustukoak diren gauzak egiten (adibidez, liburuak berari irakurtzen, edo gauzak keinuak puztuz kontatzen, onomatopeia asko sartuz). Joan den astean, borobilean bere ondoan eserita geundela, hizketan hasi zitzaidan, xuxurlatzen, eta benetan txunditurik utzi ninduen. Jakin-mina dut hurrengo astean mantenduko ote den ikusteko. Behatzaile fina da, eta hona hemen horren bi adibide: gelan egiten ari naizen soziogramaren emaitzak nire koadernoan idazten harrapatu nauen haur bakarra izan da, eta aurrekoan hitz egin zidanean, arduraduna gelako zerrenda pasatzen hasi orduko esan zidan egun horretan lau zirela gelan falta ziren lagunak. Oso perfekzionista da, eta komenigarria litzateke izaeraren ezaugarri hori ahultzea, batzuetan oztopo bihurtzen baitzaio, arrakastaz gaindituko ote duen erronka baten aurrean dudak sartzen bazaizkio, uko egiten diolako. Tutorearen “akatsak” (nahita izen baten letren ordena gaizki jartzen duenean, adibidez) oso gustuko ditu, eta barre irekia eragiten diote. Tutoreak akats horiek erabateko naturaltasunez onartzeak mesede handia egiten diotela iruditzen zait, eta ona litzateke “goazen guztiok akatsak eginez ondo pasatzera” gaia lantzea gelan. Psikomotrizitateko saioek, dantzak eta kantuak asko laguntzen diote desinhibitzen, eta agian horrelako jarduerak gelako espazioan egiteak lagunduko lioke bertan gehiago hitz egiten.

“15” haurra

1. astea

Erabateko lurrikara da “15”. Ez da isiltzen, ez da geldirik egoten, ez du ezetzik onartzen, bere nahiak tinko adierazten ditu. “14” eta “17”ekin batera etorkinen semea da, eta ondorioz bere LH1 ez da euskara/gaztelania. Hizkuntza ez du batere ondo menderatzen; alde batetik, ahoskatzeko arazoak ditu eta bestetik, esaldi gutxi josten ditu, gehienbat hitzak bata bestearen jarraian esanez komunikatzen da. Hala ere, komunikazio eraginkorra lortzen du izugarri espresiboa delako. Oso oldartsua da eta naturaltasun osoz esaten du burura datorkiona. Emozio guztiak intentsitate handiz bizitzen ditu, eta egunean zehar aldakortasun handiz bizitzen ditu (tristura ezik, esango nuke). Ez dauka gauzak bere kabuz egiteko pazientziarik, eta segituan eskatzen dizu zuk bere lana egiteko. Bere garapen kognitiboa behatzeko aukerarik ez dut izan, baina nahiko argia dirudi, edo azkarra behintzat. Toki finkoa du gelan, bere interesek eraginda, izan ere, jolastokira arduradunaren atzetik irten nahi du trizikloa hartzeko, eta horretarako toki bera aukeratzen du beti, eta ez dio inori utzi nahi. Komunikazio-gaitasun mugatuak eta oldarkortasunak ez diote bereziki errazten sozializazioa, baina moldatzen da. Jolastokian gogokoen duena trizikloa da, eta horren inguruan gatazkak ditu txandak direla eta. Tutorearengana jotzen du bitartekaritza bila, baina ez beti, eta bere gertutasuna asko bilatzen du. Nirekiko interesa du, eta harreman esklusiboa nahi du, ahal duen tinkotasun guztiarekin adieraziz, inolako dudarik egon ez dadin.

Gustuko dut “15”, uste dut ez dela posible bera gustuko ez izatea, baina oso nekagarria izan daiteke bere etengabeko eskakizunak diela eta.

7. astea

Arreta finkatzea asko kostatzen zaio, baita berarekin bakarrik hizketa egitean ere. Zerbait esaten hasten da, eta bere atentzioa bereganatzen duten beste mila gauzetara salto egiten du esaldia bukatu aurretik. Ez da erraza bere garapen kognitiboa ebaluatzea; batzuetan badirudi kontzeptuak arrotz egiten zaizkiola, eta beste batzuetan, aldiz, badirudi besteen parean moldatzen dela. Tristura ere intentsitate handiz bizitzen duela ikusi ahal izan dut aste hauetan, egun batzuetan triste ibili zelako. Badirudi bere LH1n ere ez dela ondo espresatzen, eta horrek tutorearen kezka piztu du. Erabat maitagarria da. Nire babesa asko bilatzen duen haurretako bat da, besteekin harremanak ez zaizkiolako bereziki errazak suertatzen.

“16” haurra

1. astea

Gelako txikitxoena da tamainaz. Bere laguntxo taldean ezik, oso isila da, eta taldeko jardueretan parte hartzea kostatzen zaio. Taldearen aurrean hitz egitean lotsatzen da, eta oso tonu baxuan hitz egiten du. Ez da erraza bere komunikazio-gaitasuna behatzea, ez delako asko hitz egiten duen haurra, baina ez du hizketarako arazo fisiko berezirik. Zenbaki eta hizkiei dagokienez, momentuz ez dago gelako aurreratuenen artean. Konturatzen naiz ez dudala nahikoa arretaz behatu. Psikomotrizitateko saioan pareta botatzera korrika irten ez zen bakarra izan zen; nire ustez bere tamaina txikia dela eta, uzkurtu zelako. Jolas motorrean eta sinbolikoan aritu zen, beti bere laguntxoekin. Kolektiban bere lagunen ondoan jartzen da beti, eta jolastokian ere haiekin ibiltzen da. Ez du tutorearengana bereziki jotzen, ez da inoiz liskarretan sartzen, ez du eskaera edo protestarik egiten. Oso erraz despistatzen da, eta kognitiboki esfortzua eskatzen dioten jarduerak ahal badu alde batera uzten ditu. Nirekiko duen interes bakarra komunetik bueltan galtzak lotzeko laguntzea da.

Ez hotz eta ez bero uzten nauen haurra da, oraindik ez diot aurkitu nire interesa piztuko duen zera hori, eta horren bila gehiago saiatu beharko dudala uste dut.

7. astea               

Kolorearen erabileran sormen handikoa iruditu zait. Zenbakiekin eta letrekin hortxe dabil, borrokan; ez zaizkio bereziki errazak egiten. Euskara aberatsa du, oso hiztuna ez den arren. Arreta gutxi eskatzen du, eta arreta behar duten horrenbeste haur dagoen gela batean, atentzio gutxi jasotzen du; behar lukeena baino gutxiago eskaini diot “16”ri aste hauetan. Oso atsegina da, eta bere burutxoan kontatzen dituenak baino gauza askoz ere gehiago dabiltzala iruditzen zait.

“17” haurra

1. astea

Arauekin eta autoritatearekin arazo larriak dituen haurra da “17”, eta horixe da beregan deigarriena dena momentu honetan. Tutoreak dioenez, ikasturtearen hasierarik sekulako hobekuntza izan du zentzu horretan, baina oraindik bide luzea du aurretik. “14” eta “15”ekin batera etorkinen semea da, eta ondorioz bere LH1 ez da euskara/gaztelania. Gaztelaniaz ondo moldatzen da, baina euskararekin orain izan du lehen kontaktua, eta askotan ez ditu esandakoak ulertu ere egiten. Oso oldarkorra da, baita erasokorra ere, eta tutorearekin harremanean etengabe mugen bila dabil. Ikastetxe honetara iritsi aurretik jasanezintzat joa izan dela dirudi, eta ondorioz sudur puntan jartzen zaiona egitera ohitu da. Gelakideekin gatazkak ditu etengabe, bereziki berak bezala komunikazio-gaitasun urria dutenekin (“9”, “15”, “6”). Hizkiekin ia harremanik izan ez duela dirudi, zeren eta bere izena ezagutzen oraintxe ikasi du, eta eredua aurrean izanda idazteko nahikoa lan du. Zenbakiekin badirudi zertxobait gehiago lan egin duela, baina hizkuntzaren oztopoa dela eta ez da erraza jakiten zenbaterainoko aurrerapena egin duen. Marrazketan zirriborroetara jotzen du (zizta egiten duten armiarmak eta horrelakoak), kolore ilunetan. Toki nahiko finkoa du leiho inguruko taldetxoarekin. Etengabe eteten du gelako dinamika, eta tutoreak azalpen luzeak ematen dituenean deskonektatzen du, segur aski ulertzen ez duelako. Bestelako jardueretan ere oso erraz despistatzen da. Tentsioak eta beldurrak gobernatutako haurra dirudi, bere bizitzan egonkortasun urria duena. Alderdi psikomotorrean garapen egokia du, baina bere oldarkortasuna kontrolatzea ezinezkoa egin zitzaion psikomotrizitateko saioan, eta zigortua izan ondoren guztiengandik aparte gordeleku bat eraiki zuen, bere energia guztia eusteko nahian edo. Nire ustez, egindako bihurrikeriak eginda ere tutorea beti hor dagoela ikusteak, irmo baina goxo, lasaitasuna eta konfiantza ematen dio. Jolastokian beti trizikloarekin egon nahi du, eta txandekin arazoak ditu. Beraz, ez du ia beste haurrekin jolasten. Ez da zuzenean tutorearengana joaten, baina beti bilatzen du hura jokabidearen mugak ezarri diezazkion. Lehen egunetan ez zuen nirekiko inolako interesik, gelako hierarkian nik tokirik ez dudalako, eta bere interes osoa hierarkia horren buruarengan duelako, tutorea, alegia. Etiketatu izateko arrisku larria duen haurra iruditzen zait.

Nire izaera pertsonala dela eta, txikitatik ardi galduen teresita-de-jesus izan naizelako, gustuko dut. Hala ere, iruditzen zait oso zaila izango zela “17” gustuko izatea tutoreari egin dizkion gauzak (iraindu, txistua bota) egin izan balizkit. Gustuko dut berarekin egotea, ez dut saihesten eta ez dit beldurrik ematen.

7. astea               

Euskararen ulermen eta erabileran aurrerapauso nabarmenak egin ditu aste hauetan. Orain esaten zaionetik asko ulertzen du, eta hitz egiten hasi da, normalean gaztelaniara jotzen duen arren. Tutoreari autoritatea aitortzen aurrerapauso batzuk egin ditu, baina oraindik bide luzea du aurretik. Berdinekin harremanei dagokienean, ez du gehiegi aurreratu, eta gatazkak konpontzeko jo egitera jotzen du beti. Eskola gustuko ez duela esan du behin baino gehiagotan, eta berriro bueltatu nahi ez duela. Jada etiketatua izan da, bai helduen artean, baita berdinen artean ere. Haurrek gelan gaizki egindakoak hari egozten dizkiote, horrela izan ez bada ere. Borobilean baztertua izan da haur bat baino gehiagoren aldetik, bere ondoan eseri nahi ez dutela esanez. Momentu honetan gaitzetsia dela esan daitekeela uste dut, eta besteekiko jokabidea aldatzen ez badu, joera finkatuko dela uste dut. Jokabide prosozial gutxi ditu eta, ondorioz, ez ditu bere oldarkortasun eta erasokortasunaren ondorio negatiboak konpentsatzen besteen aurrean. Jarrera desafiatzailea mantentzen du helduarekiko, eta oso zaila da hura kudeatzea. Gelako zulo beltza da, tutorearen energia ia guztia zurgatzen duena, horretan inolako emaitza positiborik sortzen ez delarik, ez beretzat, ezta taldearentzat ere.

“18” haurra

7. astea

Lepauztaia hautsi izanak eta beste gaixotasun batek aste luzez mantendu dute gelatik at, eta horregatik ezagutu dut beranduago. Lehen egun parean bereziki erakargarria iruditzen ez zitzaidan arren, hortik aurrera maitagarria iruditu zait ere, besteak bezala. Hori bai, zaila da eramaten. Kopetilun jartzen da ezezko txikiena jasotzen duen bakoitzean, eta erabat ixten da bere ezetzean. Antzaz, gaixoaldian jasotako arretaren ondorioz areagotu zaio jarrera. Alergiak ditu eta osasunaren aldetik pixka bat delikatua dela dirudi; maiz aipatzen du han eta hemen min dela, edo beste hura egiten kontuz ibili behar duela. Agian behar duena baino babes gehixeago jasotzen duela dirudi. Oso argia da zenbaki eta hizkiekin, eta eraikuntzak gogoko ditu ere, baina jolas sinbolikoan erabiltzeko bereziki. Jolas sinbolikoan erabat murgildurik dago, eta bere irudimenezko munduan ditu lagunak eta jolasak. Berdinekin harremanetan ez du batere erraztasunik, eta gatazkak ditu gauzak bera nahi ez dituen bezala doazen bakoitzean, beti besteak joz konpontzen saiatzen delarik. Ondorioz, bakarrik jolasten bukatzen du, bere munduan babesa bilatuz. Helduarengana asko jotzen du, eta izugarri lausengarria da, haren laguntza eta bitartekaritza ezinbestekoak zaizkiolako. Nirekiko harreman esklusiboa nahi duenetakoa da, eta medio guztiak erabiltzen ditu horretarako. Laztan eta musu asko ematen dituen haurra da (helduari bakarrik), baina “5”ek ez bezala, adibidez, maitasuna emateko baino jasotzeko egiten du. Berdinekin ia jokabide prosozialik ez du erakusten, baina “17” baino askoz ere gehiago onartzen dute taldean. Gaztelaniaz oso ondo hitz egiten du, baina euskaraz erraztasun askoz ere gutxiago du. Garapen fisikoari dagokionean, mutil handia da oso, eta ez bereziki trebea. Begi beltz polit-politak ditu. Jolastokian askotan bakarrik ibiltzen da. Orokorrean, erronka berri baten aurrean gaindituko duenaren ziurtasunik ez badu, ezezko borobila da bere erantzuna, eta ez du inolaz ere amore ematen. Gaixoaldiaren ondoren jarrera desafiatzailea erakusten hasi da irakasle batzuen aurrean, aurretik agertzen ez zuena. “18”i gustu hartzen ikasi dut, hasieran gogokoegi ez nuela konturatu nintzelako eta segituan jarri nintzelako bere baitako alderdi onak bilatzen.

“19” haurra

7. astea

Nire egonaldiaren lehen asteetan kanpoan izan zen, oporretan, eta beranduago ezagutu nuen. Ama kanpotarra du, eta euskara/gaztelania ez dira bere LH1. Ez dakit ziur horregatik ote den, baina ez du “r” leuna ahoskatzen, “rr” soinua egiten du bakarrik. Urtearen hasieran jaiotakoa da, eta laster bost urte beteko ditu. Bere garapen fisikoan eta kognitiboan nabarmentzen da. Trebea da zenbakiekin eta hizkiekin, eta bereziki iaioa da marrazten, gelako haurren artean gorputzeko atalen proportzioak hobekien irudikatzen dituena izanik. Oso aberatsak diren irudi figuratiboak marrazten ditu. Idazketan, maiz eskuinetik ezkerrera egiten du. Txandak itxoitea kosta egiten zaio batzuetan, baina ez da gelako oldarkorrenen artean kokatzen. Antzerkia gustuko du, eta psikomotrizitateko saioan jolas sinbolikoan aritu zen denbora osoz, alderdi motorrak inolako interesik eragin ez ziola. Neska nahiz mutilekin konpontzen da ondo. Arreta mantentzeko gaitasuna du, baina batzuetan interesa galtzen du proposatzen zaizkion ariketak errazegi egiten bazaizkio. Nirekiko interes berezirik ez du, oso autonomoa den haurra da. Fisikoki oso atsegina da, begi bizi-biziak ditu eta azal leuna. Oso espresiboa da. Gustuko dut “19”, berarekin harreman estua izateko aukerarik izan ez badut ere.

Ondorio bezala, lehendabizi esango dut nik ez dudala sentitu Hik Hasiko artikuluan proposatzen ziren beste faseak betetzeko beharrik, artifizial samarrak suertatzen zitzaizkidalako, eta natural sortzen zitzaidana pentsamendu negatiboren bat sumatzen nuen momentuan bertan nire jarrera aldatzea zelako.

Bestetik, begi bistakoa da gauza gutxi zuzendu ditudala lehen inpresiotik zazpigarren astekora; gehienetan behaketan sakondu dut, edo aurretik behatu gabeko alderdiak jaso ditut, baina gutxitan egin dut atzera. Egia ote da lehen inpresioa dela fidagarriena? Ala norberak burututako profeziaren eragina da? Zaila egiten zait nire burua horretan epaitzea, eta horregatik iruditzen zait koebaluazioa oso tresna erabilgarria dela hezkuntzan, modu eraikitzailean egin ahal izateko baldintzak sortzea lan mardula iruditzen zaidan arren.

Autokritika moduan, gehituko dut lehen astean gutxi behatutako haurretako batzuren kasuan zazpigarren asterako ez dudala hutsune hori bete. Practicumeko ariketaren baitan ez diot arazo berezirik ikusten, baina tutorea banintz konpondu beharreko arazoa irudituko litzaidake. Alderdi positiboan haur guztiak gustuko egin zaizkidala nabamenduko dut; erraza suertatu zait guztiengan gustagarri zaizkidan ezaugarriak bilatu eta aurkitzea, eta iruditzen zait gaitasun hori oso erabilgarria izango zaidala irakasle lanetan.

Bukatzeko, tutore bezala urtean hiruzpalau aldiz egiteko moduko ariketa interesgarria iruditzen zait, ebaluazioarekin batera, edo horren  parte bezala egiteko aproposa.