Practicum, egunerokoa: P.D., soziograma

Nire buruari jarri nizkion etxekolanen artean soziograma bukatzea zegoen. Egonaldiaren azken asteetan hortxe joaten nintzen eskolara, "gaur egingo dut" pentsatuz, baina beti sortzen zen zerbait. Haurrei banaka, beste inor inguruan ez zegoenean egitea erabaki nuenez, zaila zen momentu egokia aurkitzea. Azken egunetan, tutoreak esan zidan nahi banuen jolasorduan haurrak banaka gelara sartzeko bertan galderak egiteko (galderak izenen zerrendaren parean egitea hobe zela pentsatua nuen, horrela gelako haur guztiak izango zituzten buruan gustukoenak eta gustuko ez zituztenak erabakitzeko orduan), baina egonaldiaren erditik aurrera edo haurrak soka saltoan jolasten hasi ziren eta heldu bat behar zuten sokari eragiteko, eta erabaki nuen hobe zela ni horretan ibiltzea, soziograma egitea baino (nire tutoreak istripu txiki bat izan zuen eta sorbaldan min zuenez ez zitzaion sokari eragiten ibiltzea komeni).

Egonaldiko azken egunean tutorearekin eta ondoko gelako tutorearekin hizketan ari nintzela, soziograma bukatzerik izan ez nuela kontatu nienean barre egin zuten, eta nire tutoreak esan zidan esperimentatu ahal izan nuela irakasleak duen denbora falta; haiek ere hainbat gauza egin edo bukatzeko astirik ez dutela. Berak, adibidez, ez omen zuen denborarik izan azken asteetan burututako gurasoen bilerak ebaluazioko orrialdeetan laburbiltzeko. Denbora eskasiaz gain, iruditzen zait beste alderdi garrantzitsu bat ere ezagutu ahal izan nuela: lehentasunak ezartzearen garrantzia. Badira lehen mailako jarduerak edo betebeharrak, eta beste batzuk, bigarren mailakoak direnak; batzuetan lehen edo bigarren mailako izatea norberak ezartzen du, eta beste batzuetan kanpotik ezarria dator hori. Edonola izanda ere, eta bete beharrekoak izan arren, norberak prest egon behar du azken horietako batzuk alde batera uzteko, eta erabaki horrek ekar ditzakeen ondorioak kontzientzia garbi edukita onartzeko.

Moodle, eraikuntzak eta efimerotasuna

Duela aste pare bat gelakide batek Komunikazio Gaitasunaren inguruko irakasgaian egin zuen ahozko aurkezpen dotorea zela eta zoriontzeko berarekin hitz egin nuenean, esan zidan bazuela asmoa Ikastetxearen Antolakuntzako irakasgaiko Moodle plataformako foroan gelan blog bat sor dezagun proposatzeko. 

Oraindik ez du egin, baina segituan ideia ona iruditu zitzaidan; izan ere, ikasturte bakoitzeko Moodle-ek iraungipen data du (joan den ikasturtekoak izan zuen behintzat), eta bertan jasotako guztiak ezabatzen dira. Blogean jasoz gero, pentsatu nuen hortxe edukiko genituela datozen ikasturteetan ere, haietara jotzeko moduan.

Pentsamendu horiek practicumeko behaketetara eraman naute, eraikuntzetara, hain zuzen ere. Nire gelako haurrek gustuko zuten haien eraikuntza batzuk apalean jartzea, hautsiak izan ez zitezen (ordu batzuetan, sikiera). Haurretako batzuk oso errotua zuten haien eraikuntzak puskatuak izatearen beldurra, eta kosta egiten zitzaien beste batzuk haiek egindako dorre luzeak hautsi eta pieza horiek erabilita bestelako gauzak egitea. Gelako eraikuntza jolasen piezen kopurua mugatua zela eta horrela behar zuela arrazoitzeak gutxirako balio zien. Efimerotasuna ez zuten gustuko.

Alde horretatik begiratuta, konformeago nago Moodle-eko eraikuntzarekin jarraitzeko, desegin eta hurrengoan bestelako ikaskuntzak eraikitzeko, bai. Ideia polita iruditzen zait. Noski, horrek guztiak blog honi itxura patetiko samarra ematen dio; bakarrik txoko batean egindako nork-daki-zer (etxea? zubia? harresia? bidea? harri piloa?). Edo agian gehiago gerturatzen da Marokon ikusten diren eraikinetara; solairu bat erdi bukatuta, eta egun teilatua denaren gainetik zutabe batzuk, hormigoiaren hagak agerian dituztela, aukera sortu bezain pronto beste solairu bat egiteko prest. Erakargarriagoa azken irudia, baina auskalo zein gerturatzen den gehiago egiara. Zer inporta dio? Azken batean, amona zaharra izateraino bizitzen banaiz ere, munduaren eskalan txinpartatxo bat izatera ere ez naiz iritsiko eta. Ea behingoz Internet ere gure efimerotasunera egokitzen duten, eta hondakin zibernetikoak aldiro garbitzen dituzten...

Practicum, ondorioak: egonaldia lanaldi erdian egin izanaren balorazioa

Lanean ari naizenez, practicuma lanaldi erdian egiteko baimena eskatu nuen, eta unibertsitateak onartu zidan. Horrenbestez, astean hiru egunetan joan naiz ikastetxera, eta beste bi egunetan lanera, eta bost astez aritu beharrean zortzitan osatu dut egonaldia.

Egonaldia hasi aurretik orduen kalkulu zehatza egin nuen, eta nire egutegia finkatu nuen. Alde batetik, iruditzen zitzaidan kasu berezia izanik, ikastetxeko nire tutoreari eman beharreko minimoa egutegi finko bat zela, astero zein egunetan joango nintzen aldez aurretik jakin zezan. Egonaldia hasi aurretik bitan elkartu nintzen tutorearekin, egonaldiari buruz hitz egiteko, zertxobait elkar ezagutzeko, haien egunerokoa ezagutzeko, eta abar. Gelako eguneroko martxa ezagututa, nire egutegia prestatu nuen, espezialisten eskolak eta psikomotrizitateko saio batzuetan behintzat egoteko aukera izango nuela bermatuz. Egonaldiaren aurretik egutegia tutoreari helarazi nion, eta nik ere lana antolatu ahal izan nuen.

Ez da erraza izan lana eta praktikak uztartzea, lanean estu samar ibili naizelako, baina uste baino hobeto joan da, hala ere. Practicumari dagokionean, oso positiboa iruditu zait astean egun gutxiago baina aste gehiagotan egitea. Azken batean, astero bi egunetan eskolara ez nindoan arren, tutoreak aldez aurretik azaltzen zidan zer egiteko asmoa zuen egun horietan, eta ni ondoren bueltatzen nintzenean galdetzen nion ea jarduerak, bilerak, eta abar zer moduz joan ziren. Beraz, egunero han egon gabe ere, eguneroko martxa oso ondo jarraitzen nuen. Haurrekin harremanean ere oso positiboa iruditu zait, azken batean haien "buruetan" denbora luzeagoz egon bainaiz. Ni han ez nengoen egunetan galdetzen zioten tutoreari ea ni non nengoen, eta hori haiek presente nindutela esan nahi du. Nire ustez, horrek lagundu du gure harremana estutzen. Haien eskolako bizitzan aldizkakoa baina, aldi berean, nahiko finkoa zen pertsona bihurtu naizela uste dut.

Bestetik, ikastetxean egiten nituen egunak bertatik kanpo nengoen beste batzuekin tartekatzeak denbora gehiago utzi dit hausnartzeko, eta ikastetxean ikusitakoaren gainean pentsatzeko. Hitz gutxitan esanda, uste dudala practicuma egin dudan bezala eginda, etekin hobea atera diodala. Beraz, gomendatzekoa iruditzen zait esperientzia. Hori bai, uste dut ondo antolatu behar dela egonaldia, aldez aurretik egunak aukeratuz eta tutorearekin adostuz.

Practicum, egunerokoa: P.D., ikasleen ebaluaziorako orriak

Aspaldian jaso nuen hemen irakasleak ikasleen ebaluazioa egiteko orriak eskaneatu eta blogean jarriko nituela, ebaluaziorako tresnei buruzko sarrera batean. Behingoz egin dut, eta hementxe daude hiru fitxak eta gurasoekin ikasturtearen hasieran eta bukaeran egin beharreko bileren oharrak biltzeko orria.

Curriculuma eskuan hartuta ebaluazioan kontuan hartzen den item bakoitza banan bana aztertu nahi dut, curriculumean agertzen direnekiko ikastetxeak gehitutakoak identifikatzeko, baina printzipioz, nahiko zerrenda tipikoa iruditzen zait. Tutoreak esan zidan berari luzeegia iruditzen zitzaiola, eta hainbat item ebaluatzen sinpleak ziren artean, beste batzuk behatzea zaila iruditzen zitzaiola, gehienbat lehenengo fitxakoak. Nik agian lehen fitxan pisu gehiago emango nieke jokabide prosozialei, Haur Hezkuntzako etapan garatu beharrekoak baitira, eta sozializazioan oso garrantzitsuak dira, baina ulertzen dut zerrenda ezin dela luzeegi egin.

Oso deigarria iruditu zait ebaluaziorako fitxa hauen eta portfolio laranjaren arteko harremana. Izan ere, ebaluatzen diren esparruak hiru diren arren, horietako bakoitzean hogei bat alderdi behatuz, haur bakoitzaren garapenaren isla izan nahi duen portfolio laranjan norberaren gorputzaren marrazkia eta idatzitako testua baino ez dira jasotzen, lehen eta hirugarren fitxako item banari buruzko ekoizpenak baino ez. Zergatik horiek bakarrik? Zergatik horiek bereziki? Zergatik eman idatzizko hizkuntzari horrenbesteko garrantzia? Haur Hezkuntzako etapako lorpen gakoa al da? Haurrak ematen al dio helduak ematen dion bezainbesteko garrantzia? Agian bai, baina ez zait erabat argi geratu lehen practicum honetan.

Practicum, egunerokoa: P.D., irakasleak eta jolas ordua

Practicumeko mintegietan jakin ahal izan dudanez, ikastetxe batzuetan tutoreak ez dira jolas orduan haurrekin egoten, eta horretarako begiraleak dituzte. Batzuentzat, jolas tokian egotea ez da beharrezkoa, edo irakaslearen mailaren azpitik dagoen lana da. Ni ez nago horrekin batere ados. Nire ustez, jolas tokian tutoreak psikomotrizitateko saio batean beha ditzakeen alderdi berak, eta beste asko, beha ditzake. Behaketaz gain, esku-hartzeko aukera paregabeak eskaintzen dizkio tutoreari jolas orduak. Gelan sortutako ikaskuntzak handik at aplikatzeko esparruetako bat da jolas tokia (jangela, korridorea, bainugelak eta bestelako espazio komunak bezala), eta tutoreak asko lagundu dezake horretan. Haurrak jolas librean aritzeko tarte garrantzitsua dela errespetatuz, tutoreak puntualki, baina intentzionaltasun hezitzaile handiz, esku hartu beharreko momentua da jolas orduarena.

Zentzu horretan, oso egokia iruditu zait nire ikastetxean aplikatzen dena. Izan ere, tutore guztiak irteten dira jolas tokira haurrekin, eta behatzen eta esku-hartzen jarduten dira.

Bestelako kontua da irakasleen ordutegia eta haien lanpostuaren profila osatzean jolas tokian igarotako orduak kontuan nola hartzen diren. Nik ikusi dudan moduan betetzen badira behintzat, beste edozein lanordu bezalakoak dira, eta horrela hartu beharko lirateke kontuan.

Bukatzeko, hamaiketakoaren ordua ere oso interesgarria iruditu zait. Guztiek hamaiketakoa batera egitea, eta hamaiketakoa ekartzeko txandakatzea (fruta ekar dezaten eskatzen zaie gurasoei), oso egoki iruditu zait. Horrela, jaki berriak dastatzeko aukera dute haurrek, aukerak egitea ahalbidetzen zaie (fruta mota bat baino gehiago dagoenean), hartutako erabakien ondorioak haien gain hartzen ikasten dute (eskatutakoa bukatu behar dute), txanda itxoiten ikasten dute, bakoitzak gauza diferenteak gustuko dituztela ikasten dute, hiztegia lantzen dute, aurretik izandako esperientziak partekatzen dituzte (halako fruta non eta noiz dastatu duten aurretik, bere familian nork duen gustuko, etab.), osasunari buruzko gaiak lantzeko bidea ematen du, edo geografia lantzeko, edo nork daki. Bakoitzak bere ogitartekoa eramatea baino askoz ere interesgarriagoa da, dudarik gabe.

Practicum, egunerokoa: P.D., senideak eskolan izatearen inguruan

Nire 4 urteko iloba egonaldi osoan ondoko gelan eduki dut. Nire tutoreak lehenengo egunean esan zion nahi zuenean guregana etortzeko izeba ikustera, eta baimena jaso zuenez, egunero etorri zait bisitan, batzuetan behin edo bitan, eta beste batzuetan sarriago. Bide batez, noski, gure gelako berriak kuxkuxeatzen zituen (batzuetan hori zen guregana etortzeko arrazoi nagusia), jarraian bere tutoreari eskaerak egiteko, dudarik gabe.

Jakin-mina nuen esperientziak izango zituen emaitzen inguruan. Practicuma hasi aurretik azaldu nion eskolara joango nintzela, eta biok geunden pozik elkar ikusiko genuelako.

Lehenengo egunean pixka bat larritu nintzen, jolas orduan berak eta bere gelako beste lagun batzuk, nik aurretik ere ezagutzen nituenak, batzuetan ilobaren bila eskolara joaten naizelako, jolas tokian gora eta behera eraman ninduten, eskutik hartuta, zirkoko txinpantzea bainintzan. Egunero horrela ibili behar baziren arraro samar sentituko nintzela pentsatu nuen, baina egun pare bateko gauza izan zen, eta gero beste edonoren moduan onartu ninduten.

Gure gelan ere hautsen bat harrotu zuen ilobaren eta bion harremanak. Koipetsu samarrak gara biok, musu eta besarkadak ditugu gustuko, eta nire gelako haurrek gogoan hartu zuten segituan. Batzuk ilobak jasotzen zuen trataera bera nahi zuten, beste batzuk jeloskor jarri dira momenturen batean, eta hura agertu orduko niregana hurbiltzen ziren, ni haiena ere banintzala adieraziz. Ilobak kiroltasuna mantendu du, baina azkeneko astea pixka bat gogorra egin zaio. Bere gelako haur batek nireganako grina nabarmena garatu du egonaldian zehar, eta azken asteetan harekin batera etortzen zen gure gelara, bera ere mimoak jasotzera, edo bakarrik etortzen zitzaidan. Azken egunetan emozioak areagotu egin dira, aste honetan egonaldia bukatuko nuela esan nielako guztiei (ilobari, nire gelako haurrei, baita ilobaren gelako laguntxoari ere). Atzo, ilobaren laguna mimoen bila etorri zitzaidanetako batean, iloba haren bila etorri zen, eta azkenean kexu agertu zen, lagunak beti nahi zuelako ni "bere izeba izatea". Argitu nien biei izeba nire ilobarena nintzela bakarrik, baina laguna ere oso gustuko nuela eta asko maite nuela. Jolas orduan ilobari aparteko mimoak eman nizkion, eta horrela amaitu zen astea.

Suposatzen dut izeba ikastolan edukitzeak ilobaren estatusean eraginen bat izango zuela, baina ni haren gelan izan ez naizenez, eta bere tutorea ni ikastetxera iritsi nintzen egun berean etorri zenez (ordezkapena egitera), ezin izan dut jakin eraginik izan ote den, ezta egotekotan, zenbatekoa izan den ere.

Bestetik, ilobak eta biok ez dugu denbora asko batera egin. Jolas ordu batzuetan bi gelak batera irten gara jolas tokira, baina beste askotan ez. Normalean bera lagunekin jolasten ibili da, eta ni irakasleen lanak egiten (inork minik hartzen ez duela behatu, eta "suak" itzali, gehienbat). Hala ere, aste honetan soka-saltoan ibili naiz harekin, eta senide bat eskolan izateak dakarren beste zailtasun baten inguruan ikasi ahal izan dut. Konturatu naiz ilobarekin besteekin baino bigunagoa ez izatearren, batzuetan gogorragoa nintzela; adibidez, besteei baino aukera gutxiago emanez saltoka ibiltzeko bere txanda iristean, eta orduan egindakoaz jabetu, eta hurrengo txandan konpentsatzen saiatzen nintzen. Erabat normala iruditzen zait hori gertatzea, eta ez diot aparteko garrantziarik ematen, baina pozten nau ilobaren gelan ez izanak, nire jokaera doitzea zailxeagoa egingo zitzaidalako horrela izan bazen. Badakit batzuetan irakasleek haien seme-alabak edo ilobak gelan ikasle izan dituztela; nire aiton-amonek, biak maisu-maistrak, nire bi lehengusu izan zituzten ikasle lehen hezkuntzan, eta suposatzen dut haiei ere berdin gertatuko zitzaiela. Pena amona duela urtebete hil zela, gustura galdetuko bainion horren inguruan, baita beste horrenbeste gauzei buruz ere.

Niretzat, hain begiko dudan iloba practicumean ondoan edukitzea sekulako "bonusa" izan da. Hura gabe ere zoragarria izanen zen, baina egoerak bestelako pizgarria eman dio esperientziari. Beraz, emaitza erabat positiboa izan da.

Practicum, egunerokoa: P.D., eta tutorea bestelakoa izan bazen?

Practicumean zehar idatzitako sarrera batean adierazi nuen egonaldiaren emaitza neurri handi batean tutorearen eskutik zetorrela, harekiko harremanak eta adostasun mailak berealdiko pisua zutela.

Atzo bi tutoreen urtebetetzeak eta nire agurra ospatzeko egin genuen hamaiketakoan izan nuen horri buruz hausnartzeko aukera. Aurretik ere jaso dut hemen tutoreaz gain, 4 urtekoen gelek badituztela beste irakasle batzuk: dantza, musika eta ingelesekoak, eta astean behin "apoio" deritzotena ematera datorrena. Irakasle horietako bat nire tutorearekin hitz egiten izan zen atzo, gure gelan dagoen haur bati buruz, mututze selektiboa duena. Ez zuen nik jarraian adieraziko dudana hitzez hitz esan, baina aditzera eman zuen ikasturtearen hasieran irakasle berriarekin lotsatzea onargarria bada ere, gabonak iristerako "mania" edo "kapritxo" hori gainetik kendu beharko lukeela. Antzaz, jakin zuen beste irakasleei hitz egiten ziela, eta berak ez zuen gutxiago izan nahi. Pozik (edo lasaituta) zegoen, egun hartan hitz bat esan ziolako. Nire tutoreak munduko diplomazia guztiarekin erantzun zion, baita umore pixka batekin ere, eta taldeko elkarrizketak beste norabide bat hartu zuen.

Niri sentiberatasun gabezia galanta iruditzen zait beste irakasle horren jarrera, eta izugarrizko enpatia falta. Haur guztiek dute berez helduak haiengandik eskatzen duena egiteko desioa, eta eskaera horri erantzuten ez badiote, atzean beti dago pisuzko arrazoiren bat; haurrarentzat pisuzkoa den zerbait, alegia. Ez da beti erraza izaten haurrarentzat garrantzitsua den hori zer demontre ote den asmatzea, baina irakasleak horretan saiatu behar du, hori da bere lanetako bat. Nire tutoreak ostegunean egin genuen ebaluazioan esaten zidan moduan, batzuetan asmatzen da, eta beste batzuetan ez. Asmatzen ez den horietan berak pentsatzen du etorriko direla atzetik beste irakasle batzuk, eta agian haiek izango direla gai berak eman ahal izan ez dion hori emateko. Jarrera apal eta osasuntsua iruditu zitzaidan norberaren mugak onartzetik abiatzea. 

Bestetik, goraipatzekoa da nire tutoreak haur horren kasuan duen jarrera. Izan ere, haurra aurrerapausoak azkarrago egiten ari da beste irakasleekin, baita nirekin ere, berarekin baino. Eta tutorea da guztien artean haur horren gaineko kezka gehien duena, eta egoera kudeatzeko lan gehien egiten ari dena. Baina haurra berarekin blokeatzen da gehien, hain zuzen ere haurrarentzat eskolako heldurik esanguratsuena tutorea delako.

Nolakoa izan ote zen nire egonaldia tutorea bestelakoa izan balitz? Hasteko, suposatzen dut ez niola blog honen berri eman ahal izango. Beste gauza batzuk ikasiko nituen, dudarik gabe, hori bai, baina sintonia eza gogorra izango zen.

Practicum, egunerokoa: bukatu da

Atzo bukatu nuen egonaldia eskolan. Hurrengo astean haurrei ipuin bat kontatzera joango natzaie arratsalde batean, eta urtarrilean gure bigarren lauhilekoa hasi aurretik gelan atera ditudan grabaketekin bideo txiki bat prestatu era erakustera joan nahi dut, baina horiek alde batera utzita, bukatu zait aurtengo practicuma.

4 urteko bi tutoreen urtebetetzeak eta nire agurra ospatzeko hamaiketakoa egin genuen atzo, eta aukera izan nuen guztiei haien laguntza eskertzeko, eta aurreko egunean tutorea eta biok bildu ginen nire egonaldiaren ebaluazioa egiteko. Azken hori izugarri eskertu nion tutoreari. Berez, berak egonaldiaren ebaluazioa idatzi eta zuzenean unibertsitatera bidali behar du, baina prestatutakoa niri hitzez azaldu nahi izan zidan, niri ere egonaldia ebaluatzeko aukera eman zidan, eta horrela esperientziaren koebaluazioa egin genuen bion artean. Oso erraza gertatu zitzaigun biontzat prozesua oso atsegina izan zelako. Benetako erronka behar du izan erosoa izan ez den prozesua koebaluatzea, baina hori beste kontu bat da.

Pozik iritsi nintzen practicumera, eta pozik noa ere. Badut pena, baina badakit horrela behar duela; bukaera izan behar duela, zikloa bete dela, eta orain hurrengo lauhilabeteko irakasgai berrietan pentsatzeko garaia iritsi dela. Gogoratuko ditut nire tutorea eta haurrak, dudarik gabe beti; niretzat lehenak izan direlako eta esperientzia ezinhobea izan delako. Horrez gain, ondoko 4 urteko gelan dudan iloba egunero ikustera ohitu naiz, eta pena emango dit egunean zehar haren bisitarik ez jasotzeak, baina han izan naizen asteetan jaso ahal izan ditudalako pozten naiz. Hala ere, uste dut hau ez dela ikastetxe horretan egingo dudan azken practicuma izango; haiek bueltatzera gonbidatu naute, eta nik bueltatu nahi nuke bertara. Beraz, jarraituko dugu elkar ikusten.

Tira ba, orain Pellorentzat txostena idatzi behar dut (ondo diot, "Pellorentzat" da, niretzako txostena jada idatzia dudalako blog honetan), eta listo!

Practicum, egunerokoa: euskararen eguna ikastetxean

Abenduaren 3an euskararen eguna ospatu genuen ikastetxean, eta aste horretan bertan Haur Hezkuntzako 2, 3, 4 eta 5 urteko gelen tutore guztiek egindako funtzionamendu eta koordinazio pedagogikoko bileran egun hura ospatzeko antolatu ziren jardueren ebaluazioa egin zen.

4 urteko bi gelek abesti bera oinarritzat hartuta koreografia txiki bat landu zuten. Beste maila guztiek ere berdin egin zuten; bi geletako haurrek jarduera berdina prestatu zuten. Aurreko ostiralean tutoreek aurreko urtean horietako baten gelan prestatutako horma-irudi erraldoia ikastetxearen sarreran jarri zuten.

Aurreko astean zehar gelan abestia eta koreografia ikasi ondoren, ospakizunaren egunean ikastetxearen erdisotoan dagoen espazio handi batean haur guztiak bildu ziren, eta 2 urteko geletatik hasita talde bakoitzak landutakoa besteei erakutsi zieten. Ospakizuna oso polita izan zen, eta haurrak gustura ibili ziren kantatzen eta dantzan.

Tutoreek egin zuten bileran hainbat gauza eztabaidatu eta adostu ziren, hurrengo urteko ospakizunari begira. Hauek dira buruz gogoratzen ditudanak:

• Horma-irudia berriro egitea, paperean izan ordez, oihal baten gainean, gehiago iraun dezan.
• Gela bakoitzak espazio irekian hartuko duen tokia antolatu eta finkatu zen, aurtengo banaketarekiko aldaketa txikiren bat sartuz.
• Talde bakoitzak egindako dantzaren ondoren kalejira egiteko musika aproposa eramatea (ez zitzaidan erabat argi geratu kalejira egingo ote zen, ala talde bakoitzaren musika errepikatu, haur guztiek dantza egin zezaten).

Oso egoki iruditu zitzaidan jarduera egin eta jarraian ebaluazioa egitea, eta zehazki ezagutzen ez dudana zera da: hartutako erabaki eta konpromisoak burutzeko ardura nola banatzen den, eta egin beharrekoen jarraipena nola egiten den. Hurrengo practicumean beharko du.

Practicum, egunerokoa: tutorea ikasleen idazkari ikasteko fabrikan

Azken hamar egunetan edo gabonetarako prestatzen hasiak gara gelan. Tutoreak Olentzero jarri digu arbelean, ikastetxearen sarreran Olentzero, Mari Domingi, haien laguntzaile mordoa, eta zuhaitza jarri dizkigute, eta hainbat eskulan egiten aritu gara.

Gabonetako eskulanen artean, haurrek etxera eramateko bi egin dituzte: Olentzeroren kartoi mehezko irudi artikulatua eta enborra komuneko paperaren tutuarekin eginda duen kartoi mehezko pinua. Tutoreak emandako fitxak koloreztatu eta apainduz egin dituzte haurrek bi eskulanak, baina bakar batek baino ezin ditu irudiak guraizez moztu. Ondorioz, tutorea eta biok ibili gara 19 haurren eskulanak mozten. Berak esaten zidan haurrek modu erabat autonomoan egin ahal izango dituzten eskulanak prestatu nahi lituzkeela, baina denborarik ez duela, aurten ere gabonak gainera etorri zaizkiola, eta aurreko urteetan erabilitako jarduera hauetako fitxak hartu behar izan dituela berriz ere.

Argi geratu zait practicumean zehar hezkuntzaren arazoetako bat denbora falta dela. Nire tutorea egunero ordu bete lehenago doa lanera, eta horrela ere ez dio denborarik ematen egin nahi dituen gauza guztiak egiteko. Arazo zehatz honen aurrean, bururatzen zait ona litzatekeela ikasturtean zehar tutore bakoitzak aldatu nahi lituzkeen ariketa/jardueren zerrenda egitea, eta ikasturtearen bukaeran, haurrek eskolara etortzeari uzten diotenean, astebete ematea tutore guztien artean jarduera horiek berregiten. Ezin izan dut ezagutu ikasturtearen amaiera nola antolatzen den; zenbat denbora duten irakasleek eskolak amaitu eta haien oporrak hasi arte, ezta egun horietan zein betebehar dituzten ere (seguru piloa direla, asko erabat burokratikoak), baina kanpotik ikusita iruditzen zait behintzat astebete osoa eman beharko litzaiokeela praktikan jarritako jardueren egokitzapenari. Badakit ikasturtean zehar aldiro tutoreek egiten dituzten funtzionamendu eta koordinazio pedagogikorako bileretan jardueren jarraipena egiten dutela, baita horien ebaluazioa ere, eta ondorengo ikasturteetan kontuan hartu beharreko oharrak jasotzen dituzte, baina bilera horietan ez dago denborarik materiala sortzeko, edo jarduera/ariketa berriak diseinatzeko.

Practicum, egunerokoa: gauzak ondo egiten ohitua egotearen zama

Gure gelako haurretako bat bere jokabide prosozialengatik eta jokabidea erregulatzeko duen gaitasunagatik nabarmentzen da. Horrez gaiz, eskolan hainbat garapenaren alderditan aurkezten zaizkion erronkei arrakastaz aurre egiten ohitua dago. Beraz, helduen munduak eskatzen dion horretan eta bere buruari jartzen dizkion helburuetan arrakasta izatera ohitua dago.

Aste honetako egun batean, jolastokian haurretako batzuekin soka-saltoan ari nintzela (sokari eragiten ni), bere txanda iristean aurrekoari bultza egin zion, eta bestea kexatu egin zen. Beste lagunak arrazoi zuela, eta lagunei bultza egin behar ez diegula adierazi nionean, hasarretu eta jolas egiteari utzi zion. Hasieran, txoko batera joan zen, eta gero bueltatu zen, baina ez zuen jolastu nahi izan, lagunek eta nik behin baino gehiagotan proposatu genion arren. Ez zuen hitzik egin nahi. 

Jolasordua bukatu eta ikastetxearen atearen parean zerrendan jarri zirenean, beregana joan nintzen, gertatzen zitzaiona jakiteko. Haserre ote zegoen galdetu nionean, ezetz esan zidan, baina hortxe jarraitzen zuen, lurrari begira eta hitzik egin nahi izan gabe. Orduan konturatu nintzen sentitzen zuena lotsa eta frustrazioaren nahasketa zela. Gainontzeko haurrek jokabide erasokorrak askoz ere maizago izaten dituzte, eta damuak edo lotsak ez die horrenbeste denboraz irauten. Batzuk, naturaltasun osoz onartzen dituzte jokabide horiek, egokiak ez direla argi duten arren. Baina haur honek ez du hain erraz onartzen bera ere noizean behin erratzen dela. Ez dakit ondo edo gaizki egin ote nuen, baina esan nion egia zela laguna bultzatu zuela, eta hori ez dela egin behar, baina denok egiten dugula gauzaren bat gaizki noizean behin, eta ez dela ezer gertatzen; eta pena zela berak hitzik egin nahi ez izatea, oso gustuko nuelako berak hitz egitea. Eta gelara sartu orduko ahaztu zitzaizkion penak.

Gelan badira eskolako eskakizunak betetzen ez jakitera ohiturik dauden haurrak, eta horrek zama handia jartzen du haien bizkarretan, dudarik gabe; betetzen ez duten eskakizun bakoitzeko harri koskor bat gehitzen diote motxilari. Baina eskakizunak ondo betetzeko ohitura duten haurrei ere zama handi samarra jartzen diegu lepoan, haiengandik espero dugunaren listoia behin eta berriz igotzen dugulako. Horrek motibatzen ditu, bai, eta askotan haiek eskatuta igotzen dugu listoia, baina helduak garen aldetik neurria hartu behar diogu ikasketa-estilo horri.

Practicum, egunerokoa: gabonak eta onkeria

Aste honetan, gabonak gainean ditugunez, gelan lantzeko kantak eta jarduerak aukeratzen izan gara, lau urteko beste gelako tutorearekin batera. Berez, huskeria dirudi; zeintzuk aukeratu? ba urterokoak, alegia. Baina gauza ez da hain sinplea. Alde batetik, gure gizartea laikotu denez, erlijio katolikoari lotutako kantak alde batera uzten ari dira, eta mordoxka bat dira. Gainera, gizartearen aniztasunari esker, bestelako erlijioak ditugu gure artean, eta horiek errespetatzeko ahaleginak egiten ditugu. Honaino, dena ondo iruditzen zait, baina nire haurtzarotik hona aldaketak ez dira hortan geratu.

Politikoki zuzenak izateko beharrak bultzatuta, Olentzerok erretzeari utzi dio, baita zurrutean egiteari ere. Ikazkina izaten jarraitzen duen arren, bizarra moztuta eta garbi-garbi etortzen zaigu orain. Eta Urtxintxakoei esker, neskalaguna eta guzti du, Mari Domingi. Horrela, bide batez, opariak ez dira gizonaren eskutik bakarrik etortzen haurtxoen etxeetara, Mari Domingik ere banatzen baititu, Olentzerorekin erabateko parekotasunean. Sekulako barreak egin ditugu astean zehar horren guztiaren harira. Egia esan, penagarri iruditzen zait paragrafo honetakoa. Haurrei gozatzeko beharrik ez duena edulkoratzen diegu, eta benetan haien bizitzatik kendu beharko genukeena (gosea, sufrimendua, indarkeria, etab.) mantentzen dugu.

Azkenean, Olentzero begi gorri, Din-dan-don eguberrion (zertarako behar ote dugu Jingle bells euskaraz, bertako horrenbeste abesti edukita?) eta Hator hator uste dut izan direla aukeratuak, ahaztu dudan besteren batekin batera. Guztien artean, dudarik gabe, niretzat azkena da gabonekin lotzen dudana eta politen iruditzen zaidana, diferentzia handiz.

zid_ia?_7 eta _8

Aste hau motza izan denez, aurrekoan eta honetan Ikastetxearen Antolakuntzan ikasitakoak sarrera bakarrean bilduko ditut. Aurreko astean practicumaren egonaldiko esperientziak elkartrukatzen ibili ginen, talde txikietan eta handian. Nigan interes gehien piztu zuen gaia komunitatearen parte-hartzeari buruzkoa izan zen. Agerian geratu zen ikas-komunitateen proiektuetn murgilduta dauden ikastetxeetan ezik, orokorrean komunitateko beste eragileek ez dutela ia parterik hartzen eskoletan. Nire practicumeko tutoreari oraindik ez naiz ausartu zuzenean horri buruz galdetzen, baina hurrengo astean egingo dut.

Ni gurasoek eta auzo/herriko beste eragileek eskolan parte hartzearen aldeko naiz. Hala ere, practicumeko esperientziak elkartrukatzen aritu ginenean, duda bat sortu zitzaidan. Unibertsitatean tutore berarekin egon garen lagunen taldean behintzat bi kasutan identifikatu ditut jendearen morboa piztu dezaketen egoerak edo haurren ezaugarriak. Haur horien familien tokian jarrita, ez nuke nahi kontu horiek gelatik at zabaltzea, eta gelan bertan ere ahalik eta sentikortasun gehienarekin tratatuak izatea nahi izango nuke. Bestetik, graduko ikasketen testuingurutik kanpo gertu izan dut kasuren bat non beste haurren gurasoen esames eta zurrumurruek min handia eragin duten. Gelako ateak besteei irekitzea oso positiboa izan daitekeela iruditzen zait, baina diskrezioa, errespetua eta ardura ezinbesteko jotzen ditut. Nire ustez, gelan parte hartzeko prestakuntza prozesu bat burutu behar da, taldean, eta arau batzuk adostu behar dira, irmoki betez.

Bi aste hauetan zehar ikasitakoaren beste alderdi bat irakasgaiaren ebaluaziotik dator. Irakasleak laburbildu egin zigun nik parte hartu ahal izan ez nuen ariketa bateko emaitza, eta bertan jasotakoetatik abiatuz, hobetu nahi litezkeen gauzen inguruan zer ekarpen egin dezakedan pentsatzen hasi naiz, baina oraindik ere bueltaren bat gehiago eman beharko diot.

Azkenik, irakasleak opari bat egin zidan autobusa batera hartu genuen egun batean, gelan nire jarreraren inguruan duen iritziari buruzkoa, nik orain arte ikusi ez ditudan alderdiak adieraziz, aldatu beharreko gauzak azalduz. Beraz, hor ere badut lanean jarraitzeko materiala, baina sarrerak honetan geratu beharko du, irten beharrean nago eta.

Practicuma, egunerokoa, baita blogeko sarrera orokorra ere: all you need is love

Duela 45 urte The Beatles famatuek kantatu zuten, eta ez dut ezer berririk asmatzen, noski, baina nire egonaldiaren ondorio nagusietako bat horixe da. Aste honetan nire tutorearekin komentatu nuen gelako hainbat haurren garapenaren oztopoen jatorria asetu gabeko behar afektiboetan dagoela iruditzen zaidala. Eztabaida zabal eta sakonago baten baitan aritu ginen horretaz hizketan, lau urteko beste gelako tutorearekin batera. Astearen hasieran gure guneko tutore guztiek koordinazio pedagogikoko bilera izan zuten, eta bertan landu zen gaietako bat "portfolio laranja" izan zen, Haur Hezkuntzako bigarren ziklo osoan haur bakoitzaren hainbat ekoizpen jasotzen dituena, Lehen Hezkuntzan hasten denean tutoreentzat garapenaren eboluzioa islatuko duten lanen bilduma izan nahi duena. Antzaz, ekoizpenak biltzeko irizpideak ez daude nahikoa argi, eta horiek zehaztekotan geratu ziren. Haurren bi ekoizpen mota jasotzen dira: idatzizkoak eta marrazkiak (norberaren irudiarenak eta bestelakoak). Nik ez diot zentzurik ikusten idatzikoari horrenbesteko garrantzia emateari, Haur Hezkuntzako etaparen helburu ez denean, baina horrela da eta kitto, dirudienez.

Tutoreari galdetu nion ea zer gertatuko ote litzatekeen tutore batek horietako bilera batean berak lau urteko gelan hizkiak ikasturte osoan landuko ez dituela esango balu, eta erantzun zidan hori ez litzaiokeela onartuko, norbaitek esango liokeela tutore horri hori ezin duela egin. Bestelakoa litzateke inori ezer esan gabe horrela egitea erabakiko balu, baina inor konturatuz gero zuzen zedin esango omen litzaioke. Curriculumak ziklo horretan idazten ikastea helburu bezala jasotzen ez duela esan nion, baina hark erantzun zidan hitzez hitz esaten ez duen arren, ikastetxe bakoitzak egiten duen Curriculumaren interpretazioan datzala erabakiak, eta nire ikastetxeak horrela interpretatu duela.

Amore ematea eta sabotaiaz gain, espero dezagun eraldaketaren aukera irekia dagoen ikastetxe batean lan egiteko aukera izango dudala inoiz, baina errealista izanda, ez dut batere erraza ikusten.

P.D. Egonaldian flower power jardueratxo bat egiteko gogoz geratuko naizela uste dut, baina taldea kudeatzen zaila izanda ez dut erraza ikusten. Nik mimoen jolasa deitu diot, baina ziur norbaitek izen egokiagoarekin idatzita daukala nonbait (uste dut ez dudala inon irakurri). Honela doa: haur batzuk lurrean esertzen dira, eta beste batzuk parean belaunikatzen dira, bikoteka jarrita (mimoak hartu eta eman nahi dituztenek bakarrik, inor derrigortu gabe). Eserita dagoena mimoen emailea izango da, eta bestea hartzailea, gero txandak aldatzeko. Mimoen emaileak galdetzen dio hartzaileari ea zer nolako mimoak nahi dituen; adibidez, besarkada bat, musu bat (non adieraziz, hala nola, masailean, sudurraren puntan, begietan, eskuan...), laztan bat (non adieraziz ere), hitz polit bat (zein hitz edo zein ezaugarriri buruzkoa nahi duen esan dezake), eta abar. Mimoa ematen den bitartean, hartzaileak bere iritzia adieraz diezaioke emaileari, adibidez leunago edo indar handiagoz egiteko eskatuz. Gero, txandak aldatzen dira, eta aurretik eman duenak jaso egiten du, eta alderantziz. Erlajaziorako ariketekin batera, nik ia egunero gelan praktikan jarriko nukeen ariketa da, tutorea banintz.

Practicum, egunerokoa: autobehaketa osatzen

Gelako lagunek haien egonaldia bukatu duten arren, nik hantxe jarraitzen dut ikastetxera joaten, hilaren 14a arte. Gutxinaka bada ere, banoa nire lanetan aurrera egiten, eta oraingoan egonaldiko lehen astean egin nuen autobehaketako ariketa eguneratu eta osatu dut. Haur bakoitzari buruz idatzitakoaren jarraian daude nire azken ondorioak. Hona hemen emaitzak, lehenengo astekoak errepikatuta, eta zazpigarren astekoak gehituta:

“1” haurra

1. astea

Haur alaia iruditzen zait, oso gozoa, oso heldua, atsegina, elkarrekintza atsegin du, hizkuntza aberatsa du, bere gauzak kontatzea gustuko du, autonomoa da, irekia, eta sortzailea marrazkiak egiten. Lagunak erraz egin ditu eta bere taldetxoan lidergoa du; sozializaziorako baliabide asko dituen haurra da. Ikasturte honetan iritsi da lehen aldiz ikastetxe honetara, eta oso ondo moldatu da. Erraz moldatzen da egoera ezberdinetara. Ez da tematia, ezta kasketosoa ere. Ez da ez motelegia, ez urduriegia ere; justu tartekoa (beno, aukeran mugituagoa da lasaia baino). Fisikoki ere oso atsegina da: polita da, garbia, azal leunekoa, liraina, ahots atseginekoa; oso espresiboa da. Psikomotrizitateko saioan ez nuen aukerarik izan bera arretaz behatzeko; jolas sinbolikoan aritu zen asko, baina jolas motorrean trebe iruditu zitzaidan ere. Neskekin jolasten du, bereziki bere taldetxoan.

Erabat eroso sentitzen naiz berarekin, badakidalako ez duela inolako “arazorik” sortuko, gehien jota berari entzutea nahiko du, edo galderak egin, baina kargantea izan gabe.

7. astea               

Egonaldia bukatzen ari den unean aurretik esandakoak mantentzen ditut. “1”ek gelako lidergoa mantendu du, baita areagotu ere. Horrez gain, gelako mutilen erdia berarekin maiteminduta dauzka, eta guztiek nahi dute bere ondoan eseri. Berezia da ikustea lidergoa edukitzea ez dagoela protagonismoari lotuta, gelan behintzat "1"ek ez baitu bereziki parte hartzen. Hala ere, badu halako karisma edo, eta haurrek nabaritzen dute. Jokabide prosozialak baditu ere, baina agian “2”k baino gutxiago, eta horrela izanda ere, hark baino lidergo nabarmenagoa du. Garapen kognitiboari dagokionean, oso ondo moldatzen da zenbakiekin eta hitzekin, baina ez du trebetasun horiek agerian jartzeko nahi berezirik erakusten. Bere marrazkiak erakustea gustukoago du. Borobileko taldeko jardueretan erraz despistatzen da, ondoko neskaren batekin hizketan, baina atentzioa deituz gero, arreta berreskuratzen du.

“2” haurra

1. astea

Haur argia da, guztia da oso elaboratua beregan: hizkuntza oso aberatsa eta egokia du, marrazketan oso sortzailea da. Berrikuntza gustuko du, alde batetik atentzioa deitzeko, baina ez horretarako soilik. Erabateko “señorita” da, poxpolina, nagusien keinuekin gauza batzuetan, eta pixka bat “askojakina”, baina ez gehiegi. Irekia da, ikastea asko interesatzen zaio (bereziki idazketa-irakurketa), eta ez dakienaren aurrean naturaltasunez jokatzen du, larritu gabe, lotsatu gabe, edo haserretu gabe. Guztiekin ondo moldatzen da, baina ez du beste inoren behar berezirik, bere buruarengan konfiantza handia du. Lasaia da gelan, baina psikomotrizitateko gelan asko disfrutatzen du oso fisikoa den jolas motorrarekin; badirudi oso ondo erregulatzen duela egoera bakoitzak eskatzen duen jokabidea, naturalki ateratzen zaio, garapen orekatua du arlo guztietan. Gozoa da, baina ez gozoena. Fisikoki oso atsegina da: polita, azal leunekoa, liraina, garbia, ahots indartsukoa; oso espresiboa da. Neskekin jolasten du.

Berarekin ere oso eroso eta gustura sentitzen naiz. Pixka bat askojakina izateko joerak niri ez dit negatiboki eragiten, baina iruditzen zait beste pertsona batzuei agian momenturen batean astuna irudituko zaiela.

7. astea               

Egonaldiaren hasieran lidergo gehiago zuen gelan, baina “1”k “tokia” hartu dio pixkanaka, eta “2”ek ondo hartu du aldaketa. Bere protagonismo nahia apaltzeko balio izan dio, borobilean ez du lehen bezain beste parte hartzen, baina ez zaio horregatik triste ikusten. Jokabide prosozial gehien dituen haurra da, bereziki sentikorra da harremanetarako zailtasun gehien duten haurrekiko. “14”rekin pixka bat babesleegia da batzuetan.

“3” haurra

1. astea

Izaera aldakorragoa du; zertxobait bihurria izan daiteke, baina maneiagarria den tamainan. Pixka bat despistatua da, dispertsiora jotzen du. Kolektiban toki nahiko finkoa du, leihotik gertu. Argia da, bereziki zenbakiekin, baina ez du besteen aurrean dakiena harro erakusten. Marrazten ez da hain trebea, baina irudimena du. Bere presentzia nahiko oharkabean igarotzen da gelan, ez du izugarrizko zalapartarik sortzen, noizean behin pailazokeriak egin arren. Gutxi samar behatu dudala konturatu naiz. Fisikoki gustuko dut, sagutxo aurpegia du, sudur oso polita eta fina du, azala leuna, begi izugarri politak. Ez da batere lausengaria nirekin; izan ere, nirekiko interes gutxi du. Mutilekin jolasten du gehiago.

Gustura nago berarekin, bakarkako harremanean irekia da, eta eroso sentiarazten nau.

7. astea               

Psikomotrizitateko gelan ausartena da, “17”ekin batera; ausartegia batzuetan. Jauziak eta adrenalina maite ditu, baina beste muturrean kantatzea oso gustuko du ere. Izaera oso aldakorra du; mehatxua sumatzen badu sutan jartzeko segundo bakarra nahikoa du, baina momentu horretan berarekin hitz eginez bere haserrea kontrolatzea lortzen du gehienetan. Min hartutakoan kontsolamendurik ez du erraz onartzen, laztanak ezta ere, eta guzti horri bere ama inoiz aipatu ez izana lotuz (aita bai aipatzen du maiz), jasotzen duen goxotasun mailaren inguruko galderak pizten ditu. Nirekiko interesa asko areagotu zaio, nire ustez babesa eta goxotasunaren bila. Oso alaia da, eta oso mugitua. Soka saltoan ikasi duen mutil bakarra da, azkar asko gainera. Gaztelaniaz oso ondo hitz egiten du, baina euskaraz askoz ere erraztasun gutxiago du. Marrazketan, atzean mamuak ezkutatzen dituzten zirriborroetara jotzen du, "17"ren moduan. Arreta denbora luzez mantentzea eskatzen duten eskulanetan erraz galtzen du motibazioa, eta kanpoko errefortzua behar du bukatzeko. Alderdi fisikoan, hanka puntetan ibiltzeko ohitura du, momentuz nabarmenegia ez dena, baina areagotuko balitz arazo bihur litekeena.

“4” haurra

1. astea

Sekulako neska puska da, fisikoki handia, ahots indartsuarekin. Horrek, ordea, ez dio bere buruarengan konfiantzarik ematen, eta nahiko kexatia da, bere burua ahul ikusten du eta etengabe irakaslearen bitartekaritza bilatzen du. Justiziaren zentzu zorrotza du, eta gaizki iruditzen zaion zerbait ikusten badu, segituan salatzen du. Hala ere, besteei buruz hitz egitean oso  zintzoa da; adibidez, jolastokian gatazkaren batean bitartekaritza egin eta tutorearengana joan zen “batek esan du honela eta bestela gertatu dela, baina nik ez dut ikusi” esanez. Oso argia da, zenbakiekin eta irakurketan bereziki. Oso alaia eta irribarretsua da. Helduengana asko jotzen duenez, haiekin harremana asko lantzen du, gertutasun fisikoaren bidez, begiradaren bidez, eta elkarrizketaren bidez. Oso obedientea da, segur aski helduaren onespena errazago lortzeko. Berdinekin harremanean segurtasun eza sortzen diote bromek, eta horiekiko oso jokabide zurruna du. Alderdi psikomotorrean garapen nabarmena izan du azken urtean, baina hala ere ez dago trebeenak direnen artean; zuhur samarra da psikomotrizitateko gelan, baina disfrutatzen du. Fisikoki, alde batetik oso atsegina da, aurpegi oso polita duelako, baina bere gorputz handia eta ahots indartsua direla eta ez da samurtasuna transmititzen duen haur horietakoa; bestetik, oso espresiboa da. Neskekin jolasten du, baina ez du taldetxo finkorik.

Hasieran oso atsegina eta gustukoa egin zait, baina pentsatzen dut denborarekin bere izaera kexatiak iritzia aldatu arazi nazakeela, astun samarra bihurtuz. Autobehaketako ariketa honi esker uste dut hori gertatzea ekidin dezakedala.

7. astea

“2” bere txokoetako taldera ekarri izanak asko lagundu dio harekin harremana estutzen, eta orain bere gustukoak diren nesken taldean integratuagoa dago eta bere estatusa hobetu denaren sentsazioak bere buruarengan konfiantza gehiago eman dio. Bere kexuak gutxiagotu dira aste hauetan, bere harremanak zabaltzen ari dira, eta gutxiagotan jotzen du helduarengana. Marrazketan ez da txukunenetakoa; ez du nahikoa pazientziarik gauzak kontuz egiteko, baina ez da bereziki deigarria. “4” ez zait batere astuna iruditzen, maitagarria baizik. Alderdi fisikoan, lasterketan eta saltoka ez da trebeena, eta aurrerantzean horrela jarraituz gero, oin zapalen arazorik ez duela ziurtatu beharko litzateke.

“5” haurra

1. astea

Seduktore perfektua da; bigarren goizean musuz bete ninduen galtzerdian sartutako eskuarekin, eta hirugarren arratsaldean guapa deitu nau. Ez da horrelakoa helduekin bakarrik; berdinekin ere oso maitekorra da, agian gela guztiko eztitsuena. Kontaktu fisikoa oso leuna du, oso laztantsua. Oso ameslaria da, irudimen bizia du, bereziki marrazketan. Lausengatzailea den bezalaxe, zirikatzailea ere izan daiteke berdinekin, baina atentzioa deituz gero jokabidea aldatzen du (momentuan); ez da batere bihurria. Oso argia da, talde osoko ariketak batzuetan errazegi egiten zaizkio eta deskonektatzen du. Oso gozoa da, irribarretsua eta txintxoa helduari zuzentzen zaionean (ez horrenbeste berdinekin jolasean). Psikomotrizitatearen aldetik garapen erabat normala du; hala ere, psikomotrizitateko gelan interes gehiago zuen jolas sinbolikoan motorrean baino. Neskekin zein mutilekin jolasten du. Nirekiko interesa du nobedadeagatik. Fisikoki oso atsegina da; bakea transmititzen du bere aurpegiak, pekaz betetako azal leuna du, liraina da, eta ahots gozoa du, oso espresiboa da.

Gustura nago berarekin , baina ez dut amore ematen bere gertutasun eta esklusibotasunaren bilaketaren aurrean. Lehen momentuan, bere gertutasun fisikoa pixka bat gehiegizkoa iruditu zitzaidan, aitortu beharra daukat. Erabat eroso ez naiz sentitzen, ez dakidalako zenbateraino gerturatu nahi duen, egia esan, eta horren aurrean nola jokatu ez dudalako landu. Berarekiko gertuegi egon nahi ez izateagatik, azkenean urruntzea gerta dakidala uste dut, eta hori txarra litzateke.

7. astea               

Nirekiko interesa orekatu dugu, eta oso eroso nago berarekin. Guztiekin ondo moldatzen den haurra da. Gaztelaniaz oso ondo hitz egiten du, baina euskaraz erraztasun gutxiago du. Guztien aurrean hitz egiteak urduri jartzen du eta orduan pixka bat hitz motela da, hitzak eztarrian trabatzen zaizkio. Taldean ez du asko parte hartzen, eta batzuetan beste lagunekin lardaskatzen galdu egiten du haria.

“6” haurra

1. astea

Bere ezaugarririk deigarriena hizketarako duen zailtasuna da: erabat eztarrikoa den ahotsa, ulertzen oso zaila, hitz egitean goiko hortzak agerian uzten dituen keinuarekin batera, burua pixka bat atzealdera botaz egiten duena. Pixka bat hitz-motela ere bada batzuetan, edo hori iruditu zait behintzat. Hizkuntzarekin duen arazoa erabat fisikoa dela dirudi. Komunikazio-gaitasun urria du, baina aurpegiko espresibotasunak laguntzen dio pixka bat hitzarekin esan ez dezakeen hori adierazten. Hala ere, ez da batere lotsatzen, eta taldeko jardueretan parte hartzen du, oso positiboa dena. Txanda itxoitea kosta egiten zaio, eta komunikazio-gaitasun urria duten beste haur batzuekin haserreak eta gatazkak ditu. Argia da, baina ez du bere buruarengan konfiantza gehiegi. Erasokortasun nabarmenena izan duen espazioa psikomotrizitateko gela izan da, bertan nahiko ugariak diren gatazkak konpontzeko hizkuntzaz baliatu ahal ez izateak eta frustrazioarekiko tolerantzia urriak sortuta, esango nuke. Psikomotrizitatearen aldetik garapen normala duela iruditu zitzaidan saioan, baina ez nuen behar bezala behatzeko aukerarik izan, gehienbat jolas sinbolikoan murgilduta egon zelako, eta ni jolas motorraren aldean geratu nintzen. Mutilekin jolasten du gehiago. Fisikoki ez da bereziki atsegina, gehienbat hitz egiten duenenean, azaldutako keinu hori dela eta; azala leuna du, gorputza liraina, begiak oso politak, baina horiek itzalpean geratzen dira nolabait.

Gustukoa dut, eta horretan eragina du nire tutoreak berarekin duen harreman gertuak, esan beharra daukat. Hau da, neurri batean, bera gustuko dut nire tutoreak gustuko duelako. Berarekin eroso sentitzen naiz, baldintzak kontuan izanda; ez dut harremana saihesten, baina ez dut aktiboki bilatzen ere, aitortu beharra daukat. Ez dit beldurrik ematen, samurtasuna eragiten dit, eta uste dut ez didala penarik ematen, baina ez nintzateke ausartuko %100ean hori ziurtatzen.

7. astea               

Egun gutxitan ohitu nintzen bere komunikatzeko modura, eta segituan ikasi nuen hark esandakoak ulertzen. Ondorioz, bere oztopoak ia oharkabean joaten zaizkit orain. Aste honetan haserreak eta gatazkak gutxitu direla iruditu zait. Oso atsegina egiten zait “6”, gustuko dut. Pixka bat lotsatia da, eta guztien aurrean hitz egitean harrotuz doa, kosta egiten zaio urduritasuna kontrolatzea, “15”i edo “3”ri gertatzen zaien moduan. Pailazokeriak egitera jotzen du, eta tutoreak geratu egiten ditu jokabide horiek.

“7” haurra

1. astea

Lehen egunetan ziurrenik oharkabean pasako zitzaidan nire tutoreak berari buruz hitz egin izan ez balit. Hau da, ez da asko nabarmentzen den haurra, ez baitu asko parte hartzen, baina gutxiegi ere ez, itxuraz gauzak egiten dabil han eta hemen, eta fisikoki ere ez da deigarria. Hala ere, arretaz begiratuta badu zerbait arraroa. Haur gehienek samurtasuna transmititzen duten bitartean, berak sentsazio metalikoa ematen dit, nolabaiteko hotzikara. Horri buruz pentsatzen, iruditu zait bere aurpegiaren espresibotasun urriak eragina dela. Beno, espresibotasun gutxi izateaz gain, batzuetan halako irribarre horizontala du finkatuta aurpegian, hitz egitea zailtzen diona, ezpainak behar bezala ixten uzten ez diolako. Ahotsa ere oso baxua du, eta dagokion adina baino txikiagokoarena den tonuan hitz egiten du. Besteen aurrean hitz egiten hasi orduko, badirudi damutzen dela eta ez duela jarraitu nahi. Nahiko estutzen da taldearen aurrean hizketan; denbora pasa ahala bere antsietatea handituz doa, eta burua alde batera okertzen du, ilea kiribiltzen hasten da, galtzak igotzen... Argia da, baina bere buruarengan konfiantza handirik ez du, eta besteek diotenaren arabera aldatzen du bere iritzia. Bakarka berarekin egotean bestelakoa da, adore gehixeago du. Ekoizpen urria du, bai eraikuntzan, baita marrazketan ere. Komunikazio-gaitasuna nahiko urria du, baina ez da esaldiak eraikitzen ez dakielako, hitz egitea kosta egiten zaiolako baizik. Horrez gain, aulki batean esertzen den orduko etengabe igurtzikatzen da horren kontra, eta hori ez litzateke arazo izango honegatik ez balitz: eskuekin ezer egitea eragozten dio gehiegizko mugimendua dela eta. Alderdi psikomotorrean garapen normala du, jolas motorra eta sinbolikoarekin disfrutatuz. Berdinekin harremanetan ez dut nahikoa behatu iritzia emateko. Neskekin gehiago jolasten du. Fisikoki ez da desatsegina, baina duen harridura aurpegiak ez du bereziki erakargarri egiten. Gorputza argala du oso, azal leuna, eta altua den arren txikia izatearen sentsazioa ematen du, nolabaiteko hauskortasuna transmititzen du.

Nahiko sentsazio neutroak sorrarazten dizkit, ez hotz eta ez bero. Berarekin konektatzen duzunean atsegina da, baina bestela oharkabean pasatzen da bere presentzia. Gela zalapartatsu batean erraz “ahaztu” nezake bera hor dagoela, eta ariketa honek lagun dezake horrelakorik ez gertatzen.

7. astea

Helduarekin elkarreragin gutxi bilatzen duen haurra da orokorrean. Jolastokian berdinekin oso gustura jolasten du, harreman erabat normalak ditu, eta ez da batere gatazkatsua. Hala ere, bada haur horrengan kezkagarria den zerbait, zehazki zer den asmatzerik lortu ez den arren. Aulkian igurtzikatzearenak berdin jarraitzen du, edo areagotu dela esan liteke. Haurra zertxobait hipertonikoa da orokorrean. Erabat maitagarria da, bere presentzia oharkabean pasatzen bada ere.

“8” haurra

1. astea

“16”rekin batera, tamainaz txikiena, baina ez horregatik ahula. Ez du asko parte hartzen, eta taldearen aurrean lotsatzen da, pailazokeriak egitera joz eta harrotuz. Irakurketa-idazketan ez dago gelako azkarrenen artean momentu honetan, eta erantzun zuzenak bermatzeko ereduetara jotzen du edo denbora hartzen du. Ausarta da; nire izena galdetzen ausartu zen lehen egunean, baita zertara nentorren galdetzera ere, “6” lotsatu zen arren. Irekia da, alaia eta oso espresiboa; pixka bat bihurria ere. Berarekin hitz egitean, gustuko du bere gauzak kontatzea. Toki nahiko finkoa du gelan, leihoaren inguruan esertzen direnen artean. Nahikoa behatu ez dudala konturatzen naiz. Fisikoki ez da bereziki atsegina, ezta desatsegina ere; aurpegitxo polita du, begi bizi-biziekin.

Gustuko dut, baina ez da nire interes eta samurtasuna gehien erakartzen duena. Erraza iruditzen zait denbora pasa ahala beraz “ahazten” joatea, hori gerta ez dadin neurriak hartu ezean.

7. astea               

Esfortzu kognitiboa eta arreta mantentzea eskatzen dioten jarduerak saihesten saiatzen da. Ondorioz, eraiketa txokotik kanpo egiten diren jarduera ia guztiak ez ditu gustuko. Atzeraturik geratu ohi da, helduaren laguntzarik gabe ez baitu lortzen jardueretan aurrera egiteko motibazioari eustea. Besteen alboan atzeraturik geratzeak eragiten dion frustrazioa ez du ondo kontrolatzen, eta batzuetan saiatzen da jarduera hala moduz bukatzen, emaitza kaskarrarekin bada ere. Bere erasokortasuna areagotzen joan da asteak aurrera egin ahala, bereziki jangelan. Egonaldiaren hasieran bere izena idazteko zailtasuna zuen, eta eredua aurrean izanda ere kosta egiten zitzaion, baina orain azkar idazten du bere kasa. Hala ere, iruditzen zait ez duela sentitzen nahikoa gauza “zuzen” egiten duenik, eta horrek bere autoestimuan eragina duela, erasokortasunaren bidez kanporatzen duelarik. Anaia txikia ere jaio zaio, eta horrek izango du eragina ere, dudarik gabe. Gaztelaniaz ondo hitz egiten du, baina euskaraz ez dauka horrenbesteko erraztasunik.

“9” haurra

1. astea

Haur argia da, zenbakiekin eta hizkiekin trebea. Hala ere, beregan deigarriena komunikazio-gaitasunean duen atzerapena eta kasketak dira. Kasketa harrapatzean minutuak egin ditzake garrasika eta negarrez, bera ere aspertuz (aho zabalka ikusi nuen behin). Hizkuntzari dagokionez, ahoskatzeko zailtasunak izateaz gain, ez ditu esaldiak josten, hitz solteak kateatuz azaltzen ditu bere ideiak. Aurpegiaren espresibotasunarekin osatzen du nolabait bere komunikazioa, baina ez du lortzen erabat eraginkorra izatea. Nahiko erraz despistatzen da gelan. Frustrazioari aurre egiteko arazoak ditu, eta etengabe kasketak hartzen ditu, batzuetan arrazoi nahiko arbitrarioak direla eta. Ez du asko parte hartzen taldeko jardueretan. Urduritasuna eragiten dioten egoeretan (jolastokira atera baino lehen, etxera joateko ordua iristean, psikomotrizitateko gelara joatean) jokabidea erregulatzeko arazoak ditu, eta maiz gatazkak ditu berdina gertatzen zaien beste haur batzuekin (“17”, “6”). Mimoak jasotzea gustuko du, horrek asko lasaitzen du. Psikomotrizitateko saioan ez nuen bera arretaz behatu, baina iruditzen zait garapen normala duela. Nirekiko esklusibotasuneko harremana bilatzen du eta lortzen ez duenean haserretzen da. Jolastokian ez dut nahikoa behatu, baina uste dut mutilekin ibiltzen dela, bereziki trizikloan, horrek txandak kudeatzeko arazoak sortzen dizkiolarik. Fisikoki aurpegi berezia du; Mongoliako estepetatik datorrela dirudi, eta hantxe imajinatzen dut nik, zaldi baten gainean haizea aurpegian sentituz.

Gustuko dut, baina uste dut bere kasketak nahiko nekagarri suerta daitezkeela denborarekin, eta berarekin komunikazioa jariakorra ez denez, berarekin harremana bereziki ez bilatzera eraman zaitzake. Nirekiko duen jarrerak ez nau estutzen, ondo kudeatzen dut. Negarrak, aldiz, ez daramatzat hain ondo; niri zail egiten zait haur bat negar egiten uztea, horri amaiera emango dioten gauzetara jotzen dut (hitz egitea, laztantzea...), eta ez daukat oso argi kasu honetan zer den egokiena.

7. astea

Kasketak ahuldu zaizkio aste hauetan, baina berak nahi duena lortzen ez duenean haserreak mantentzen dira (borobiletik alde egiten du, mahai azpian sartu, etab.), eta burugogorra da oso. Harremanetarako trebezia oso urria du, eta komunikazio gaitasunean aurrerapenak eskasak izan dira epe honetan. Berdinekin harremanetarako baliabiderik ez duenez, nirekiko interes bizia izaten jarraitzen du. Bere buruan esaldiak osatzen dituela esango nuke, baina horietatik hitz batzuk baino esaten ez dituela, eta hain tonu baxuan gainera, dioena ulertzea zaila izaten dela maiz. Gustuko dut, batzuetan astuna eta kudeatzen zaila suerta daitekeen arren. Alderdi psikomotorra gehiago lantzeak mesede egingo liokeela iruditzen zait, bai garapenaren alderdi fisikotik, baita sozialetik ere.

“10” haurra

1. astea

“4” nesken artean denaren modukoa da “10” mutilen artean; sekulako mutil puska. Beldurrik ez duela dioen arren, ostiralean “zine saioa” izan genuenean negarrez hasi eta tutorearen magalean esertzera joan zen bakarra izan zen. Ez dut nahikoa behatu garapen kognitiboari dagokionez, beraz, ez dut ezer esango. Lehen egunean nirekiko pixka bat mesfidati agertu zen arren, oso ondo hartu nau ondoren. Oso txintxoa iruditu zait lehen egun hauetan, baina tutoreak esan dit badakiela bihurria izaten. Gatazka gutxi du gelan, ez da etengabe borrokatzen denetakoa. Psikomotrizitateko saioan oso indartsu eta trebe ikusi nuen jolas motorrean; handia den arren ez da batere baldarra, baina jolas sinbolikoan aritu zen denbora gehiena. Mutilekin jolasten du gehienbat, baina jolastokian ere ez dut nahikoa arretaz behatu. Kolektiban leihoaren inguruan esertzen den horietakoa da, baina batzuetan tokiz aldatzen da. Fisikoki berezia da, aurpegia helduarena duelako erabat, eta horrek kontrastea sortzen du duen adinari dagozkion jarrera normalak erakusten dituenean.

Gustuko dut, oso prestua iruditzen zait. Eroso sentitzen naiz berarekin.

7. astea

Garapen kognitiboaren ikuspegitik, ez da nabarmentzen, ez “goitik” ezta “azpitik” ere. Hori bai, dakiena etengabe erakusteko beharra dauka edo, hobe esanda, besteek ez dakitena agerian uzteko beharra. Zentzu horretan, oso esataria da, eta gelako besteek “gaizki” egin edo esaten dituzten gauzak behin eta berriz salatzen ditu bere ahots ozenarekin. Besteei burlak egitera iristen da, oso zakarrak ez diren arren. Bera baino ausartagoa eta desafiatzaileagoa den norbaiten arrimoan kontra egin dit aldi pare batean, baina errieta eginda segituan ematen du amore eta damutzen da. Kritikak ez ditu ondo hartzen, haserretuz eta negar eginez. Korrika eta saltoka ez da trebea, eta horrela mantenduz gero oin lauekin arazorik ez duela ziurtatu beharko litzateke. Gustuko izaten jarraitzen dut, baina prosozialak ez diren jokabide horiek ahultzen lagundu behar zaiola iruditzen zait, bere onerako, eta taldearen mesederako.

“11” haurra

1. astea

Taldean erabat oharkabean igarotzea da bere ezaugarririk nabarmenena. Ez du liskarrik, ez du asko parte hartzen, baina ez du atentzioa deitzen bereziki pasiboa izateagatik ere. Irudimen bizia du, jolas sinbolikoan erabat murgildua dago, bere espazio-ontziekin eta ezpatekin jolasean. Zenbakiekin eta hizkiekin ondo moldatzen da, baina ez die izugarrizko garrantzirik ematen ere; galdetzen badiozu erantzun zuzenak ematen dizkizu, baina ez da erantzunarekin helduarengana joaten aprobazio bila. Beldur nintzen agian beharrak azaltzeko orduan uzkurra zela, baina ikusi nuen kolektiban parte hartzeko eskua altxatu zuen batean zalaparta sortu zelako txanda-pasa egin ziotela, eta ondoren konformatu ordez berriro altxatu zuen eskua berak zerbait kontatu nahi zuela esanez. Bere marrazkiak oso bereziak iruditu zaizkit. Bi egunetan ikusi dut marrazten, eta bietan marrazki bera egin du, orria ertzetatik hasita kolore bizietako orbanekin betez, trazu bertikalak erabiliz beti. Zer zen galdetuta, etxea zela esan zidan; eta atea eta leihoak non zeuden galdetzean, berriz, ez zegoela. Haur guztiekin moldatzen da berdintsu, ez du erabat finkoa den tokirik kolektiban, eta jolastokian ere haur ezberdinekin jolasean edo bere buruarekin hizketan ikusi dut. Psikomotrizitateko saioan ez nuen arretaz behatu, baina uste dut gehienbat jolas sinbolikoan ibili zela. Fisikoki izugarri polita da, bakea dario.

Gogokoen ditudanen artean dagoela aitortu beharra daukat, hain da lasaia! Eroso sentitzen naiz berarekin, eta gustuko dut bere kontu ameslariak entzutea.

7. astea               

Psikomotrizitatearen aldetik, garapen erabat normala du. Soka saltoan ibili da, baina sugearen jolasean soilik, salto egiten ausartu gabe. Oso ondo moldatzen da txoko eta jarduera guztietan, eta ez du inoiz liskarrik sortzen. Bere marrazkiek gelako berezienak izaten jarraitzen dute; giza irudiak egitean, adibidez, ardatz bertikalean marraztu beharrean, horizontalean egiten ditu, eta sagu zaharrak dirudite, politak benetan. Konfiantza hartzeko denbora behar izan du, eta ez da belarriekin txalo egiten dizun haur horietakoa, baina badaki keinu txikien bidez bere gertutasuna adierazten. Nire begikoa izaten jarraitzen du, baina arreta beste batzuk bereganatzen dute.

“12” haurra

1. astea

Nahiko lotsatia da, eta ez du asko parte hartzen taldeko jardueretan, baina bere gustuko ez den zerbait egiten badiote ez da kikiltzen.Oso lasaia da, eta bakarka berarekin egotean bere gauzak kontatzea gustuko du. Egoera lasaia denean “soltatzen” da hobekien. Bere anaia txikia garrantzitsua da bere bizitzan, eta jolastokian hura zaintzea bere lehentasuna da jolasaren aurretik. Anaiarekin oso maitekorra da, baina gelako lagunekin ez horrenbeste. Esan beharra daukat ez dudala behar bezala behatu bere garapen kognitiboa. Psikomotrizitateko saioan gustura ibili zen jolas motorrean nahiz sinbolikoan. Ez da nesken taldetxoko partaide finkoa; haur ezberdinekin jolasten du. Hizkuntzaren garapen egokia du, eta ahots nahiko baxua du, ez indartsua; nahiko isila da. Haur txintxoa eta arduratsua da, ez dago beregan bereziki deigarria den ezer. Esango nuke bere buruarengan nahiko konfiantza duela, baina ez dut nahikoa behatu hori ziurtatzeko. Fisikoki, bere begi-zulo beltzek keinu tristea ematen diote aurpegiari, baina keinua baino ez da, zeren eta esango nuke bere modura alaia dela. Ez da izugarri espresiboa.

Gustukoa dut “12”, inolako arazorik sortzen ez duen haur horietakoa da, lasaia. Berarekin harremana lantzeko astia hartuz gero, uste dut emateko asko duela.

7. astea

Lotsatia baino, isila dela esango nuke. Praktiko eta errealista ere bada; elkarren artean gelakoak jotzeari buruz hizketan ari ginen batean zuzenean esan zidan patxada osoz han denek jotzen zutela noizbait. Bere garapen kognitiboari garrantzi handia ematen dio, eta arretaz behatzen ditu besteak, bereziki besteen arlo arrakastatsuenak, berak ere trebetasun berriak eskuratzeko imitazioaren bidez. Argia da, eta oso gogor saiatzen da. Benetan maitakorra da ere, gelako beste guztiak bezala, bestalde.

“13” haurra

1. astea

Beregan nagusitzen den ezaugarria edertasuna da; oso neska polita da, perfektua. Izugarri pinpirina da ere; beti dago hortxe bere buruko kakoak jarri eta kentzen, eskumuturrekoekin berdin. Arreta oso erraz galtzen du, edo hobe esanda, askoz ere gehiago interesatzen zaio lagunekin berriketan aritzea edo bere janzkeraren osagarriren batekin jolastea, gelako gauzei adi egotea baino. Taldean hitz egin behar duenean pixka bat arraro jokatzen du, oso mantso eta ahots oso eztitsuarekin hitz egiten du, eta ez zait argi geratzen handiustea duelako ote den, edo lotsa den. Ez du bere burua agerian jartzen tutoreak galderak egiten dituenean. Nire ustez, jaio zen egunetik esan diote hain dela polita eta perfektua, irudi horren aurrean huts egiteko beldur dela. Eskolak irakats diezaiokeen gauza hoberenetarikoa polita izateaz gain beste gauza asko izan daitekeela da; mesede egingo lioke. Normalean bere neska lagun taldetxoarekin egoten da, eta egoera horretan konfiantza handiz agertzen da. Hala ere, jolastokian egun batean ikusi ahal izan dut bere lagunekin haserretzen bada sozializaziorako oso baliabide urriak dituela nabarmentzen dela, ez baita gai beste lagun batzuk bilatzeko edo egoerari irtenbidea aurkitzeko (segur aski helduekin harremanetan bere edertasuna nahikoa izan delako). Beraz, lagunekiko menpetasun harremana du momentu honetan. Toki finkoa du kolektiban, bere lagunen ondoan. Alderdi psikomotorrean garapen normala du, eta saioan jolas sinbolikoan nahiz motorrean ibili zen. Alderdi kognitiboan ezin izan dut arretaz behatu, berak ere ez baitu aukera asko eskaintzen horretarako.

Ez da gustukoen dudana, nire ustez pinpirinegia delako, baina sozializazioan duen ahuleziak berarekiko iritzi positiboagoa eragin dit. Kanpoko itxura alde batera utzita, beharrak dituen haurra da.

7. astea

Garapen kognitiboari dagokionez, oso ondo moldatzen da zenbakiekin eta hizkiekin, arreta gutxitan mantentzen duela dirudien arren, eta gelako gazteenetakoa den arren. Oso atsegina eta jatorra da, baina sateliteen moduan flotatzen doala ikusteak kezka pixka bat eragiten du; epe motz batez bere baitan egoteko beharraren ondorio bada ez dago arazorik, baina asko mantenduko balitz, jokabide horren atzean zer dagoen aztertu beharko litzateke. Euskara aberatsenena duen haurretakoa da.

“14” haurra

1. astea

Bere ezaugarririk deigarriena helduekin hitzik egiten ez duela da, eta haurrekin ere oso gutxi. Jolastokian eta psikomotrizitateko gelan ikusten dugu bakarrik beste batzuekin hitz egiten, eta tutoreari eta niri hitz bakanen bat baino ez digu esan (niri soilik jolastokian). Behin ahotsik egin gabe ahoskatu dit hitz bat. Etxean, aldiz, normaltasunez hitz egiten omen du. “15” eta “17”ekin batera etorkinen alaba da, eta ondorioz bere LH1 ez da euskara/gaztelania. Keinuez baliatzen da komunikatzeko erantzuna eskatzen zaionean, gehien jota. Taldeko jardueretan gutxi hartzen du parte, baina aste honetan bere urtebetetzea ospatu da, eta izugarri pozik zegoen eguneko protagonista zela ikustean. Hitzezko komunikazioa ekiditen duen arren, helduarekin kontaktu bisuala gustuz hartzen du eta aktiboki bilatzen du, eta iruditzen zait hori abiapuntu egokia izan daitekeela bere oskoletik ateratzeko. Badirudi esaten zaiona ondo ulertzen duela, aginduak betetzen dituelako edo keinuz erantzuten duelako. Bere komunikazio-gaitasuna urria da, ezinbestean, eta zaila da baloratzen beste haurrekin hitz egiten duenean nolakoa den. Batzuetan isolaturik egotea bilatzen du, hori egiten ikusi dut txokoetan eta psikomotrizitateko saioan, baina ez dirudi larritasuna eragiten dionik; berak bilatua dela dirudi. Nahiko espresiboa da, eta bere gorputzak adierazten duenagatik ez dirudi triste dagoenik. Jokabide arraro bat baino ez diot igarri: psikomotrizitateko gelan irribarre oso alai eta irekia egin zuen gatazkak izateagatik bankuan eserita negarrez zeuden bi lagunen aurrean jarrita, eta arraro egin zitzaidan egoera horretan poza agertzea. Toki finkoa du gelan, bere amak uzten duen hori, hain zuzen ere. Garapen kognitiboa ezin izan dut behatu, komunikazio-gaitasun urriak eta bere uzkurdurak oztopo handia suposatzen dutelako. Jolastokian ez du lagun finkorik, baina gelako kideren batekin banaka jolasten du.

Gustukoa dut “14”, bere gaitasunaren mailan kontaktua lortu dudala iruditzen zait, eta goxotasuna iruditzen zait duela barruan, dudaren bat dudan arren. Jakin-mina eragiten dit ere, eta kezka geroz eta gehiago. Tutorearen kezka erabat ulergarria iruditzen zait.

7. astea               

Aurrerapenak egiten joan da, linealak izan ez diren arren. Hasieran, tutoreak egindako esfortzuei erantzunez, gelan gusturago zegoela nabarmentzen joan zen, askoz ere irribarre gehiago egiten zuelako eta bere estatismotik irteten joan zelako. Gero, fase horretan finkatu zen, kanpotik ikusita behintzat aurrerapauso nabarmenik nabaritzen ez zela. Nik esfortzu berezia egin dut harekin egoten, bera gustukoak diren gauzak egiten (adibidez, liburuak berari irakurtzen, edo gauzak keinuak puztuz kontatzen, onomatopeia asko sartuz). Joan den astean, borobilean bere ondoan eserita geundela, hizketan hasi zitzaidan, xuxurlatzen, eta benetan txunditurik utzi ninduen. Jakin-mina dut hurrengo astean mantenduko ote den ikusteko. Behatzaile fina da, eta hona hemen horren bi adibide: gelan egiten ari naizen soziogramaren emaitzak nire koadernoan idazten harrapatu nauen haur bakarra izan da, eta aurrekoan hitz egin zidanean, arduraduna gelako zerrenda pasatzen hasi orduko esan zidan egun horretan lau zirela gelan falta ziren lagunak. Oso perfekzionista da, eta komenigarria litzateke izaeraren ezaugarri hori ahultzea, batzuetan oztopo bihurtzen baitzaio, arrakastaz gaindituko ote duen erronka baten aurrean dudak sartzen bazaizkio, uko egiten diolako. Tutorearen “akatsak” (nahita izen baten letren ordena gaizki jartzen duenean, adibidez) oso gustuko ditu, eta barre irekia eragiten diote. Tutoreak akats horiek erabateko naturaltasunez onartzeak mesede handia egiten diotela iruditzen zait, eta ona litzateke “goazen guztiok akatsak eginez ondo pasatzera” gaia lantzea gelan. Psikomotrizitateko saioek, dantzak eta kantuak asko laguntzen diote desinhibitzen, eta agian horrelako jarduerak gelako espazioan egiteak lagunduko lioke bertan gehiago hitz egiten.

“15” haurra

1. astea

Erabateko lurrikara da “15”. Ez da isiltzen, ez da geldirik egoten, ez du ezetzik onartzen, bere nahiak tinko adierazten ditu. “14” eta “17”ekin batera etorkinen semea da, eta ondorioz bere LH1 ez da euskara/gaztelania. Hizkuntza ez du batere ondo menderatzen; alde batetik, ahoskatzeko arazoak ditu eta bestetik, esaldi gutxi josten ditu, gehienbat hitzak bata bestearen jarraian esanez komunikatzen da. Hala ere, komunikazio eraginkorra lortzen du izugarri espresiboa delako. Oso oldartsua da eta naturaltasun osoz esaten du burura datorkiona. Emozio guztiak intentsitate handiz bizitzen ditu, eta egunean zehar aldakortasun handiz bizitzen ditu (tristura ezik, esango nuke). Ez dauka gauzak bere kabuz egiteko pazientziarik, eta segituan eskatzen dizu zuk bere lana egiteko. Bere garapen kognitiboa behatzeko aukerarik ez dut izan, baina nahiko argia dirudi, edo azkarra behintzat. Toki finkoa du gelan, bere interesek eraginda, izan ere, jolastokira arduradunaren atzetik irten nahi du trizikloa hartzeko, eta horretarako toki bera aukeratzen du beti, eta ez dio inori utzi nahi. Komunikazio-gaitasun mugatuak eta oldarkortasunak ez diote bereziki errazten sozializazioa, baina moldatzen da. Jolastokian gogokoen duena trizikloa da, eta horren inguruan gatazkak ditu txandak direla eta. Tutorearengana jotzen du bitartekaritza bila, baina ez beti, eta bere gertutasuna asko bilatzen du. Nirekiko interesa du, eta harreman esklusiboa nahi du, ahal duen tinkotasun guztiarekin adieraziz, inolako dudarik egon ez dadin.

Gustuko dut “15”, uste dut ez dela posible bera gustuko ez izatea, baina oso nekagarria izan daiteke bere etengabeko eskakizunak diela eta.

7. astea

Arreta finkatzea asko kostatzen zaio, baita berarekin bakarrik hizketa egitean ere. Zerbait esaten hasten da, eta bere atentzioa bereganatzen duten beste mila gauzetara salto egiten du esaldia bukatu aurretik. Ez da erraza bere garapen kognitiboa ebaluatzea; batzuetan badirudi kontzeptuak arrotz egiten zaizkiola, eta beste batzuetan, aldiz, badirudi besteen parean moldatzen dela. Tristura ere intentsitate handiz bizitzen duela ikusi ahal izan dut aste hauetan, egun batzuetan triste ibili zelako. Badirudi bere LH1n ere ez dela ondo espresatzen, eta horrek tutorearen kezka piztu du. Erabat maitagarria da. Nire babesa asko bilatzen duen haurretako bat da, besteekin harremanak ez zaizkiolako bereziki errazak suertatzen.

“16” haurra

1. astea

Gelako txikitxoena da tamainaz. Bere laguntxo taldean ezik, oso isila da, eta taldeko jardueretan parte hartzea kostatzen zaio. Taldearen aurrean hitz egitean lotsatzen da, eta oso tonu baxuan hitz egiten du. Ez da erraza bere komunikazio-gaitasuna behatzea, ez delako asko hitz egiten duen haurra, baina ez du hizketarako arazo fisiko berezirik. Zenbaki eta hizkiei dagokienez, momentuz ez dago gelako aurreratuenen artean. Konturatzen naiz ez dudala nahikoa arretaz behatu. Psikomotrizitateko saioan pareta botatzera korrika irten ez zen bakarra izan zen; nire ustez bere tamaina txikia dela eta, uzkurtu zelako. Jolas motorrean eta sinbolikoan aritu zen, beti bere laguntxoekin. Kolektiban bere lagunen ondoan jartzen da beti, eta jolastokian ere haiekin ibiltzen da. Ez du tutorearengana bereziki jotzen, ez da inoiz liskarretan sartzen, ez du eskaera edo protestarik egiten. Oso erraz despistatzen da, eta kognitiboki esfortzua eskatzen dioten jarduerak ahal badu alde batera uzten ditu. Nirekiko duen interes bakarra komunetik bueltan galtzak lotzeko laguntzea da.

Ez hotz eta ez bero uzten nauen haurra da, oraindik ez diot aurkitu nire interesa piztuko duen zera hori, eta horren bila gehiago saiatu beharko dudala uste dut.

7. astea               

Kolorearen erabileran sormen handikoa iruditu zait. Zenbakiekin eta letrekin hortxe dabil, borrokan; ez zaizkio bereziki errazak egiten. Euskara aberatsa du, oso hiztuna ez den arren. Arreta gutxi eskatzen du, eta arreta behar duten horrenbeste haur dagoen gela batean, atentzio gutxi jasotzen du; behar lukeena baino gutxiago eskaini diot “16”ri aste hauetan. Oso atsegina da, eta bere burutxoan kontatzen dituenak baino gauza askoz ere gehiago dabiltzala iruditzen zait.

“17” haurra

1. astea

Arauekin eta autoritatearekin arazo larriak dituen haurra da “17”, eta horixe da beregan deigarriena dena momentu honetan. Tutoreak dioenez, ikasturtearen hasierarik sekulako hobekuntza izan du zentzu horretan, baina oraindik bide luzea du aurretik. “14” eta “15”ekin batera etorkinen semea da, eta ondorioz bere LH1 ez da euskara/gaztelania. Gaztelaniaz ondo moldatzen da, baina euskararekin orain izan du lehen kontaktua, eta askotan ez ditu esandakoak ulertu ere egiten. Oso oldarkorra da, baita erasokorra ere, eta tutorearekin harremanean etengabe mugen bila dabil. Ikastetxe honetara iritsi aurretik jasanezintzat joa izan dela dirudi, eta ondorioz sudur puntan jartzen zaiona egitera ohitu da. Gelakideekin gatazkak ditu etengabe, bereziki berak bezala komunikazio-gaitasun urria dutenekin (“9”, “15”, “6”). Hizkiekin ia harremanik izan ez duela dirudi, zeren eta bere izena ezagutzen oraintxe ikasi du, eta eredua aurrean izanda idazteko nahikoa lan du. Zenbakiekin badirudi zertxobait gehiago lan egin duela, baina hizkuntzaren oztopoa dela eta ez da erraza jakiten zenbaterainoko aurrerapena egin duen. Marrazketan zirriborroetara jotzen du (zizta egiten duten armiarmak eta horrelakoak), kolore ilunetan. Toki nahiko finkoa du leiho inguruko taldetxoarekin. Etengabe eteten du gelako dinamika, eta tutoreak azalpen luzeak ematen dituenean deskonektatzen du, segur aski ulertzen ez duelako. Bestelako jardueretan ere oso erraz despistatzen da. Tentsioak eta beldurrak gobernatutako haurra dirudi, bere bizitzan egonkortasun urria duena. Alderdi psikomotorrean garapen egokia du, baina bere oldarkortasuna kontrolatzea ezinezkoa egin zitzaion psikomotrizitateko saioan, eta zigortua izan ondoren guztiengandik aparte gordeleku bat eraiki zuen, bere energia guztia eusteko nahian edo. Nire ustez, egindako bihurrikeriak eginda ere tutorea beti hor dagoela ikusteak, irmo baina goxo, lasaitasuna eta konfiantza ematen dio. Jolastokian beti trizikloarekin egon nahi du, eta txandekin arazoak ditu. Beraz, ez du ia beste haurrekin jolasten. Ez da zuzenean tutorearengana joaten, baina beti bilatzen du hura jokabidearen mugak ezarri diezazkion. Lehen egunetan ez zuen nirekiko inolako interesik, gelako hierarkian nik tokirik ez dudalako, eta bere interes osoa hierarkia horren buruarengan duelako, tutorea, alegia. Etiketatu izateko arrisku larria duen haurra iruditzen zait.

Nire izaera pertsonala dela eta, txikitatik ardi galduen teresita-de-jesus izan naizelako, gustuko dut. Hala ere, iruditzen zait oso zaila izango zela “17” gustuko izatea tutoreari egin dizkion gauzak (iraindu, txistua bota) egin izan balizkit. Gustuko dut berarekin egotea, ez dut saihesten eta ez dit beldurrik ematen.

7. astea               

Euskararen ulermen eta erabileran aurrerapauso nabarmenak egin ditu aste hauetan. Orain esaten zaionetik asko ulertzen du, eta hitz egiten hasi da, normalean gaztelaniara jotzen duen arren. Tutoreari autoritatea aitortzen aurrerapauso batzuk egin ditu, baina oraindik bide luzea du aurretik. Berdinekin harremanei dagokienean, ez du gehiegi aurreratu, eta gatazkak konpontzeko jo egitera jotzen du beti. Eskola gustuko ez duela esan du behin baino gehiagotan, eta berriro bueltatu nahi ez duela. Jada etiketatua izan da, bai helduen artean, baita berdinen artean ere. Haurrek gelan gaizki egindakoak hari egozten dizkiote, horrela izan ez bada ere. Borobilean baztertua izan da haur bat baino gehiagoren aldetik, bere ondoan eseri nahi ez dutela esanez. Momentu honetan gaitzetsia dela esan daitekeela uste dut, eta besteekiko jokabidea aldatzen ez badu, joera finkatuko dela uste dut. Jokabide prosozial gutxi ditu eta, ondorioz, ez ditu bere oldarkortasun eta erasokortasunaren ondorio negatiboak konpentsatzen besteen aurrean. Jarrera desafiatzailea mantentzen du helduarekiko, eta oso zaila da hura kudeatzea. Gelako zulo beltza da, tutorearen energia ia guztia zurgatzen duena, horretan inolako emaitza positiborik sortzen ez delarik, ez beretzat, ezta taldearentzat ere.

“18” haurra

7. astea

Lepauztaia hautsi izanak eta beste gaixotasun batek aste luzez mantendu dute gelatik at, eta horregatik ezagutu dut beranduago. Lehen egun parean bereziki erakargarria iruditzen ez zitzaidan arren, hortik aurrera maitagarria iruditu zait ere, besteak bezala. Hori bai, zaila da eramaten. Kopetilun jartzen da ezezko txikiena jasotzen duen bakoitzean, eta erabat ixten da bere ezetzean. Antzaz, gaixoaldian jasotako arretaren ondorioz areagotu zaio jarrera. Alergiak ditu eta osasunaren aldetik pixka bat delikatua dela dirudi; maiz aipatzen du han eta hemen min dela, edo beste hura egiten kontuz ibili behar duela. Agian behar duena baino babes gehixeago jasotzen duela dirudi. Oso argia da zenbaki eta hizkiekin, eta eraikuntzak gogoko ditu ere, baina jolas sinbolikoan erabiltzeko bereziki. Jolas sinbolikoan erabat murgildurik dago, eta bere irudimenezko munduan ditu lagunak eta jolasak. Berdinekin harremanetan ez du batere erraztasunik, eta gatazkak ditu gauzak bera nahi ez dituen bezala doazen bakoitzean, beti besteak joz konpontzen saiatzen delarik. Ondorioz, bakarrik jolasten bukatzen du, bere munduan babesa bilatuz. Helduarengana asko jotzen du, eta izugarri lausengarria da, haren laguntza eta bitartekaritza ezinbestekoak zaizkiolako. Nirekiko harreman esklusiboa nahi duenetakoa da, eta medio guztiak erabiltzen ditu horretarako. Laztan eta musu asko ematen dituen haurra da (helduari bakarrik), baina “5”ek ez bezala, adibidez, maitasuna emateko baino jasotzeko egiten du. Berdinekin ia jokabide prosozialik ez du erakusten, baina “17” baino askoz ere gehiago onartzen dute taldean. Gaztelaniaz oso ondo hitz egiten du, baina euskaraz erraztasun askoz ere gutxiago du. Garapen fisikoari dagokionean, mutil handia da oso, eta ez bereziki trebea. Begi beltz polit-politak ditu. Jolastokian askotan bakarrik ibiltzen da. Orokorrean, erronka berri baten aurrean gaindituko duenaren ziurtasunik ez badu, ezezko borobila da bere erantzuna, eta ez du inolaz ere amore ematen. Gaixoaldiaren ondoren jarrera desafiatzailea erakusten hasi da irakasle batzuen aurrean, aurretik agertzen ez zuena. “18”i gustu hartzen ikasi dut, hasieran gogokoegi ez nuela konturatu nintzelako eta segituan jarri nintzelako bere baitako alderdi onak bilatzen.

“19” haurra

7. astea

Nire egonaldiaren lehen asteetan kanpoan izan zen, oporretan, eta beranduago ezagutu nuen. Ama kanpotarra du, eta euskara/gaztelania ez dira bere LH1. Ez dakit ziur horregatik ote den, baina ez du “r” leuna ahoskatzen, “rr” soinua egiten du bakarrik. Urtearen hasieran jaiotakoa da, eta laster bost urte beteko ditu. Bere garapen fisikoan eta kognitiboan nabarmentzen da. Trebea da zenbakiekin eta hizkiekin, eta bereziki iaioa da marrazten, gelako haurren artean gorputzeko atalen proportzioak hobekien irudikatzen dituena izanik. Oso aberatsak diren irudi figuratiboak marrazten ditu. Idazketan, maiz eskuinetik ezkerrera egiten du. Txandak itxoitea kosta egiten zaio batzuetan, baina ez da gelako oldarkorrenen artean kokatzen. Antzerkia gustuko du, eta psikomotrizitateko saioan jolas sinbolikoan aritu zen denbora osoz, alderdi motorrak inolako interesik eragin ez ziola. Neska nahiz mutilekin konpontzen da ondo. Arreta mantentzeko gaitasuna du, baina batzuetan interesa galtzen du proposatzen zaizkion ariketak errazegi egiten bazaizkio. Nirekiko interes berezirik ez du, oso autonomoa den haurra da. Fisikoki oso atsegina da, begi bizi-biziak ditu eta azal leuna. Oso espresiboa da. Gustuko dut “19”, berarekin harreman estua izateko aukerarik izan ez badut ere.

Ondorio bezala, lehendabizi esango dut nik ez dudala sentitu Hik Hasiko artikuluan proposatzen ziren beste faseak betetzeko beharrik, artifizial samarrak suertatzen zitzaizkidalako, eta natural sortzen zitzaidana pentsamendu negatiboren bat sumatzen nuen momentuan bertan nire jarrera aldatzea zelako.

Bestetik, begi bistakoa da gauza gutxi zuzendu ditudala lehen inpresiotik zazpigarren astekora; gehienetan behaketan sakondu dut, edo aurretik behatu gabeko alderdiak jaso ditut, baina gutxitan egin dut atzera. Egia ote da lehen inpresioa dela fidagarriena? Ala norberak burututako profeziaren eragina da? Zaila egiten zait nire burua horretan epaitzea, eta horregatik iruditzen zait koebaluazioa oso tresna erabilgarria dela hezkuntzan, modu eraikitzailean egin ahal izateko baldintzak sortzea lan mardula iruditzen zaidan arren.

Autokritika moduan, gehituko dut lehen astean gutxi behatutako haurretako batzuren kasuan zazpigarren asterako ez dudala hutsune hori bete. Practicumeko ariketaren baitan ez diot arazo berezirik ikusten, baina tutorea banintz konpondu beharreko arazoa irudituko litzaidake. Alderdi positiboan haur guztiak gustuko egin zaizkidala nabamenduko dut; erraza suertatu zait guztiengan gustagarri zaizkidan ezaugarriak bilatu eta aurkitzea, eta iruditzen zait gaitasun hori oso erabilgarria izango zaidala irakasle lanetan.

Bukatzeko, tutore bezala urtean hiruzpalau aldiz egiteko moduko ariketa interesgarria iruditzen zait, ebaluazioarekin batera, edo horren  parte bezala egiteko aproposa.