Gaur izan da nire lehen eguna ikastetxean; 19 ume dituen 4 urteko gelan, hain zuzen ere. Nahita ez dut aurretik planifikatu gaur egin beharrekoa, nahiago nuelako zetorkidanari irekia egotea, aurretik erabakitako zerrenda bateko aldagaiak bilatzen ibiltzea baino. Azken horretarako tartea aterako dut ere, noski, baina lehen egunak lasaixeago hartu nahi nituzke. Hala ere, gaur nire paper guztiekin joan naiz eskolara, haurrak lehen egunean haien panpinekin joaten diren bezalaxe, baina ez ditut atera.
Pellok proposatu digunaren arabera, testuinguru orokorraren behaketarekin hasi behar dugu (astebetez edo). Behaketa hasi aurretik behatu beharreko aldagai edo alderdien zerrenda bat idatzi behar dugu, eta hortik abiatuta egunero egindako behaketaren alderdi positibo edo interesgarrienak, negatiboenak edo gustuko izan ez ditugunak, eta ideia berriak edo hausnarketak idatzi behar ditugu egunerokoan. Testuinguru orokorra behaketa amaitzean, ondorio nagusi batzuk adierazi behar ditugu. Dinamika bera aplikatuko dugu beste lau gai behatzeko eta aztertzeko: irakasle-ikasle harremanak, ikasle-ikasle harremanak, metodologia (irakaskuntzaren ikuspegitik) eta metodologia (ikaskuntzaren ikuspegitik).
Beraz, lehendabizi testuinguru orokorrari buruz behatu beharrekoen zerrenda prestatuko dut, Practicum Ierako eman diguten gidatik abiatuta. Oraingoz bururatu zaidan zerrenda hauxe da:
- Auzoaren ezaugarri sozioekonomiko eta kultural orokorrak (biztanle kopurua, biztanlea adinaren arabera, familien tamaina, jarduera ekonomikoak, langabezia-tasa, etxebizitzen salneurria, euskararen erabilera etxean...)
- Ikastetxearen kokapena, eta haurrak bertara iristeko moduak.
- Ikastetxea inguratzen duten eraikin eta kaleen ezaugarriak (erabilerak, trafikoa, espazio irekiak eta gune berdeak...).
- Eraikinaren ezaugarriak: solairu kopurua, espazioen banaketa, irisgarritasuna, erosotasuna (argiztapena, aireztapena, beroketa...).
- Jolastokiaren ezaugarriak: tamaina, jolaserako materialak, zoladurak, estalkia, elementu naturalak...
- Ikastetxearen ezaugarri orokorrak: izaera publiko/pribatua, mailak, lerro kopurua, egoitzak/guneak, hizkuntz eredua...
- Zerbitzu osagarriak (garraioa, jangela, eskolaz kanpoko jarduerak, laguntza eta bekak...).
- Haur Hezkuntzako etaparen antolaketa orokorra: Ikastetxeko Proiektua
- Haur Hezkuntzako etapan hezkuntza formalaren giza-baliabideak eta horien antolaketa: zuzendaritza, tutoreak, irakasle laguntzaileak, espezialistak, koordinatzaileak, aholkulariak... Koordinaziorako mekanismoak, prestakuntzazko jarduerak, elkartrukatze eta kolaboraziorako jarduerak, ordezkapenen antolaketa eta irakasle berriei harrera...
- Bestelako giza-baliabideak: jangelakoak, eskolaz kanpoko jardueretakoak, atezaintzakoak, garbiketakoak...
- Gurasoen parte-hartzea eta haiekin harremana: gelako gurasoekin taldekako bilerak, banakako bilerak, harreran eta agurtzean harreman informalak, idatzizko oharrak, gurasoen antolaketa ereduak, gurasoen partaidetza formala eskolan, gurasoen partaidetza informala gelan...
- Gelaren antolaketa espaziala eta denborazkoa: egutegia, eguneroko errutinak, txokoen kopurua eta antolaketa...
- Gelako baliabide materialak eta funtzionalak: materialen bildumak (kokapena eta eskuratzea), materialen mantenua, IKTetako baliabideak, materialak noiz atera/aldatzen diren, materialak gordetzeko tokiak eta prozedurak, hondakinen kudeaketa gelan...
- Tutorearen antolaketa didaktikoa: programazioa eta unitate didaktikoen diseinua, didaktikaren antolaketarako denbora eta espazioak, pedagogia eta didaktikarako baliabideak eta elkarlana...
Egia esan, zerrenda luze samarra da. Ikastetxearen testuinguru fisikotik hasita gelaren antolaketa orokorrera doazen hainbat alderdi iruditzen zaizkit garrantzitsuak ikastetxeari buruzko ideia orokor bat izateko, baina zerrenda luzeegia iruditzen zait alderdi bakoitzean sakoneko behaketa egiteko. Hala ere, egia da lehen egun honetan jada zerrendako alderdi askoren inguruko informazioa jaso dudala; agian ez izugarrizko zehaztasun mailarekin, baina bai ideia orokor bat izateko modukoa.
Gaur behatutakoen artean interesgarri eta positiboena haurrak berak izan dira, dudarik gabe. Oso harrera ona egin didate, tutoreak bezala, eta haiekin eroso sentitu naiz erabat. Eguna oso motz egin zait! Gaurko finkatua nuen helburua haur guztiekin lehen kontaktua egitea zen, guztiekin hitz egitea, eta haien izenak ikastea, eta bete dut (beno, badugu haur bat helduekin hitzik egiten ez duena, baina hori beste kontu bat da). Goizean txokoetan egon diren bitartean banaka egon naiz tartetxo batez bakoitzarekin, eta horrez gain egunean zehar eskaini dizkidaten elkarrekintzarako aukerak probestu ditut, noski. Haur gehienak irekiak dira eta segituan hartu dute konfiantza nirekin, baina beste batzuk oraindik "koarentenan" utzi naute, normala den bezala. Gela bera atsegina iruditu zait ere, orokorrean gauzak haurren tamainara egokituta daude, eta horrek haien autonomia errazten du (ura edateko orduan, materiala atera eta gordetzeko orduan).
Aderdi negatiboak, edo oztopoak ondoko gaietan ikusi ditut: lau urteko gelako beste tutorea atzo hasi zen lanean, orain artekoak baja hartu ondoren, eta aukera izan dut ikusteko ez dagoela baliabiderik pertsona berri horri informazioa emateko eta behar bezalako harrera egiteko. Eskerrak aurretik ere ikastetxean lanean izana dela, eta urteetako eskarmentua duela, baina nola demontre moldatuko dira lehen aldiz ordezkapen bat egitera doazen irakasleak? Suposatzen dut practicumek horretarako balioko dutela, besteak beste.
Oztopo gehiago: tutoreak egunean zehar pentsatzeko astirik ez du, eta egiteko ere ozta-ozta. Lan pertsonalerako ordu gutxi daude egutegian, beste tutorearekin gaiak prestatzeko orduak urriak dira ere, eta guzti hori espero nuen. Gaur sorpresa handixeagoa eraman dut "lanerako" dagoen denbora mugatuarekin: haur guztiak ordu berean iristen ez direnez, hasierako kolektiba hasterako minutu batzuk igarotzen dira, ondoren ingelesa izan dute ordu erdiz, gero txokoetan aritu dira tarte luze batez, jolastokira irten gara ondoren, eta hortik bueltan bazkal ordura arte jarduera bat hasteko denbora besterik ez da egon. Bazkalondoan psikomotrizitateko gelan egon gara, baina hor ere denbora luzea pasa dugu gure gelatik irteteko prestatzen, eta saioa ez da hain luzea izan. Tira, iruditu zaidala irakasleak adi-adi egon behar duela sortzen diren egoera ezberdinetan landu nahi dituen gaiak ateratzeko. Hau da, irakasleak garatu nahi dituen jarduerak planifikatzeak baino etekin hobea eman dezakeela gelako ohiko egoeretan helburu horiek nola landu pentsatzeak.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina