Nire ustez, neutrala izatea ez da posible; ez hezkuntzan, ez irakaskuntzan, ezta bizitzaren beste arloetan ere, norbanakoa bizirik dagoen artean behintzat.
Neutraltasunak distantziakidetasuna inplikatzen du, eta distantzia neurtzeko tresnaren zehaztasuna areagotzea baino ez da beharrezkoa distantziakidetasun hori hausteko. Adibide batekin azalduz: laukitxo bakoitzak albo bakoitzeko metro bateko luzera duen xake taula erraldoi batean erraz koka gintezke bi ertzen artean distantziakide litzatekeen laukitxoan (laukitxoen kopuruak bikoitiak izanik); baina laukitxo bakoitzak milimetro bateko alboak balitu, ez litzateke posible izango. Beraz, gutxi gora-behera distantziakidea dirudien jarrera edo iritzi bat sakontasunez aztertzen hasiz gero, beti iritsiko ginateke ondorio berdinera: mutur batetik bestetik baino gertuxeago dagoela, oso gutxi bada ere.
Honek ez du zertan kezka edo larritasunik eragin behar. Izan ere, hezkuntzan eta irakaskuntzan neutraltasun aseptikoak ez luke helburu izan behar. Hezkuntza eta irakaskuntza ekintzan oinarritzen dira, erabakietan, eta
horiek ezin dute neutral izan. Ez egitea ere ez da neutral, aste
honetako kasuen azterketetan ikusi dugun moduan (eztabaida jakin bat
gelara eramatearen erabakiak neutraltasunez ez jokatzea suposatzen du,
baina eztabaida ez egiteak ere neutraltasun eza inplikatzen du). Beraz, neutraltasuna hezkuntza eta irakaskuntzarekin bateraezina da, nik ulertzen dudan moduan.
Objektibotasuna oso bestelakoa da, aldiz. Subjektibotasunarekin alderatuz azal dezakegu errazen, horren kontrakoa baita. Norbanakoa iruditik kanpo kokatuz lortzen da objektibotasuna, azaldu edo behatzen denaren izaerari guregandik ahalik eta gutxien gehituz. Hezkuntza eta irakaskuntzari aplikatuta, objektibotasunez aritzeak gure iritzi, uste, asmo eta nahiak alde batera uztea ekarriko luke. Horregatik, objektibotasuna jarrera kritikoarekin lotua legoke, norberaren iritziak eta abar kanpoan uzteko lehendabizi horien inguruko kontzientzia garatu behar delako, baita horiek kolokan jarri ere. Objektibotasuna lortzea oso zaila iruditzen zaidan arren, posible ikusten dut eta, gehienbat, oso helburu desiragarria iruditzen zait irakaslearentzat.
Irakasleak, objektibo izateaz gain, objektibotasuna bultzatzeko helburua izan beharko luke. Ikasleengan objektibotasuna sustatzeko, beraien ikuspuntu subjektibotik at dauden ikuspegiak islatzea, azaleratzea edo sortaraztea litzateke irakaslearen rola, eta aste honetan ikusi ditugun kasuetako batzuk norabide horretan egin dute lan, baita gure artean eman den eztabaidak ere.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina